Roep om ontbinding IRA zwelt aan
Na het echec van het gemengde protestants-rooms-katholieke bestuur van Noord-Ierland zwelt de roep om ontbinding van het Ierse Republikeinse Leger aan.
Vooraanstaande Ierse, Britse en Amerikaanse functionarissen voorspelden dinsdag dat het bestuur pas weer in werking kan treden als de IRA heeft opgehouden te bestaan.
Na drie jaar de macht te hebben gedelegeerd aan een regering bestaande uit twee pro-Britse protestantse partijen en twee katholieke partijen, waaronder de aan de IRA gelieerde Sinn Fein, heeft Groot-Brittannië deze week het bestuur over de provincie weer overgenomen. De meeste politici en commentatoren geven de schuld voor de mislukking aan de IRA, die volgens de politie doorgaat met geweld en dubieuze praktijken, zoals het bespioneren van de regeringspartners van Sinn Fein.
De Britse minister voor Noord-Ierland, John Reid, zei in het Lagerhuis dat deling van de macht in Belfast niet mogelijk is zolang de activiteiten van de IRA „een blok aan het been” vormen van de leiders van Sinn Fein.
In het Ierse parlement drongen alle grote partijen aan op ontbinding van de IRA. Premier Bertie Ahern zei dat de IRA geweld moet afzweren, „niet omdat de Britse regering of de (protestantse) unionisten dat verlangen, maar omdat de bevolking van Ierland daar recht op heeft.” Brendan Howlin van de oppositievoerende Labour-partij viel hem bij en zei dat de IRA per direct zijn wapenarsenalen moet opgeven. „Geen druppelvoeding meer - wij willen het ware en wij willen het helemaal”, aldus Howlin.
Ook Richard Haass, de gezant van de Amerikaanse president George Bush voor Noord-Ierse zaken, noemde het gedrag van de IRA onverdraaglijk. „De IRA moet haar gehele paramilitaire dimensie opgeven. Ze moet alle geweld opgeven. Ze moet alle voorbereidingen van geweld opgeven. Ze moet al haar wapens opgeven”, aldus Haass.
Leiders van de IRA hebben tot nog niet op de hervatting van het Britse bestuur gereageerd. Sinn-Fein-leider Gerry Adams heeft echter gezegd dat het Britse besluit en de poging om de IRA daarvan de schuld in de schoenen te schuiven, de eventuele ontbinding van de IRA alleen maar vertragen. Als de Britse regering „de agenda tot één enkel item beperkt, zal dit de crisis eerder verergeren” dan een oplossing dichterbij brengen, aldus Adams.