„Slechts een enkeling stapt rigoureus terug”
Nee. Dat de klokken in de huiskamer stilstaan, is niet symbolisch. Gert Otter en zijn vrouw Ellen lachen. „Maar dat ik geen horloge om heb, is wel bewust”, zegt Gert, grondlegger van de website burnin.nl. Tien jaar geleden raakte hij burn-out en sindsdien gaat hij anders om met, onder andere, tijd.
Gert Otter (51) werd in 1998 het slachtoffer van de sluipmoordenaar die stress heet, en in die tijd vond hij nauwelijks ervaringsverhalen over burn-out. Reden voor hem om na zijn herstel te starten met de site burnin.nl, waarop hij zijn wederwaardigheden vertelde. Hij werkte eraan met hetzelfde enthousiasme als waarmee hij burn-out was geworden.Tien jaar later zijn er plenty persoonlijke verhalen te vinden, zowel op het wereldwijde web als op papier. In dat oerwoud bestaat burninl.nl nog steeds. Het is een onafhankelijk kennis-, informatie- en communicatieplatform rond stress en burn-out. Zowel gestresten als professionals en media zoeken en vinden er informatie. Via een forum kunnen mensen lotgenoten raadplegen; verder werkt Otter samen met een psycholoog en een arbodeskundige die vragen beantwoorden per e-mail.
De belangstelling voor de site was direct groot en bleef dat -op dit moment trekt hij dagelijks zo’n 1200 bezoekers- maar verder zag Otter in die tien jaar wel het een en ander verschuiven op stressgebied. Managementstijlen zijn volgens hem „erg” veranderd: „Werk is veel meer gericht op targets, op doelen. Mensen moeten onder hoge tijdsdruk werken. Privatisering van bedrijven heeft veel slechts gedaan. Die leidt tot projecten met strakke deadlines en grote financiële consequenties.”
De stroom aan informatie die op allerlei manieren mensenlevens binnenstormt, maakt ook niet echt rustig. Het kopje ”links” op burnin.nl werd zo groot dat Otter er een aparte site van maakte, www.zoekhulpverlener.nl. „Mensen willen alles weten. En alles doen. Een collega van mij zat al tijdens haar zwangerschap in de stress: hoe gaat het straks met mijn loopbaan? Parttime werken is al een gevaar voor carrière maken, een kind nog meer. Mensen willen alles, een auto, een huis, vakantie, maar ook meer rust - en dat kan niet.”
Dat hij zelf vastliep, wijt Otter vooral aan zijn persoonlijkheid. „Ik werkte al geruime tijd op een niveau waarvan ik dacht: Kan ik dit wel? Maar ik sloeg me erdoorheen. Ik was ambitieus, wilde carrière maken. Dat, gekoppeld aan perfectionisme… is een perfecte basis voor een burn-out.”
Het gebeurde geleidelijk aan: hij werd prikkelbaar, kreeg last van concentratieverlies, vergeetachtigheid en slapeloosheid. Het ging mis toen hij manager van een kleine ict-afdeling werd, waarvan hij vooraf dacht: deze functie past perfect bij mij. „Ik begon er met alle vertrouwen aan. Maar na een paar maanden merkte ik al: dit vraagt alles van mij, mijn hele wezen. In mijn werkomgeving had niemand in de gaten dat er wat misging, iedereen vond dat ik het goed deed. De waarheid was dat ik het niet redde in veertig uur, maar zestig, zeventig uur nodig had om mijn werk te doen.”
Op een dag, toen hij met collega’s de hei op ging, haakte hij af. „Het programma liep ’s middags anders dan ik had gedacht, en voor mij was dat de druppel. Alle frustraties, onzekerheden en problemen kwamen als een enorme massa over mij heen.” Vervolgens zat hij negen maanden thuis. „In die periode ben ik veel de natuur in gegaan. Ik las, praatte en schreef ook veel. Ik was erg moe, maar had gek genoeg ook nogal energie.” Hij volgde trainingen en therapieën om zowel zijn lichaam als zijn geest weer sterker te maken.
In de tijd dat hij uit de running was, vroeg hij zijn vrouw en kinderen: „Wat als we zo’n stap terug doen dat we in een flatje moeten gaan wonen?” Zij zeiden: „Als het jou helpt, doen we dat.” „Uiteindelijk hoefde dit niet. Wel koos ik voor werk met minder stress. Sommigen hebben de moed uit het hectische leven te stappen en het rigoureus rustiger aan te doen, maar dat durft maar een enkeling. Die bewonder ik.”