De havenstad heeft plannen om het broeikasgas met pijpleidingen in te voeren uit Antwerpen en het Roergebied. Dan zou het doorgesluisd moeten worden naar lege gasvelden in de Noordzee of elders.Rotterdam wil zo het kloppend hart van de CO2-stromen in Europa worden. „Alle omstandigheden zijn gunstig”, zegt Ger van Tongeren, senior advisor van het organiserende Rotterdam Climate Initiative en oud-directeur van het Havenbedrijf Rotterdam.

Het idee ontstond toen de grote energiecentrales in Rotterdam hun CO2 tegen betaling kwijt moesten. Een deel van het broeikasgas gaat al naar kassen in het Westland en rond Bleiswijk, waar ze de planten harder laten groeien.

Met de komst van een kolencentrale op de Tweede Maasvlakte zal een deel van het Rotterdamse CO2 naar een leeg gasveld in de Noordzee gaan. Rotterdam injecteert de komende 25 jaar naar schatting 500 megaton CO2 in het veld, dat een capaciteit heeft van 700 megaton.

Anderen willen misschien wel betalen om zo ook hun CO2 kwijt te raken, dacht men in Rotterdam. Het opvangen en afvoeren van CO2 bespaart bedrijven immers veel dure emissierechten.

Zo is er nu een plan voor een pijpleiding naar Rotterdam vanuit Antwerpen, waar grote chemische fabrieken zoals BASF staan. Die pijp is gepland voor de jaren 2012 tot 2015.

„We kijken ook naar het Roergebied. Die fabrieken daar kunnen hun CO2 nu nergens opslaan”, weet Van Tongeren. „Er is een enorme markt, zeker nu de prijs voor CO2-emissies stijgt.”

Als het gasveld in de Noordzee vol raakt met CO2, komen andere gasvelden in beeld. Het Rotterdam Climate Initiative kijkt daarvoor naar de Noord-Nederlandse velden, waaronder Slochteren. De velden zijn tezamen met 8600 megaton capaciteit zo enorm, dat ze voor tientallen jaren CO2-uitstoot kunnen opvangen. „Groot voordeel van de opslag in Slochteren is dat de grond er dan niet meer verzakt, zoals nu gebeurt”, argumenteert Van Tongeren.

Het leggen van al die CO2-buizen door Nederland is geen probleem, verwacht Van Tongeren. Volgens hem gaat het om dunne buizen. „Een CO2-buis van Rotterdam naar Slochteren kan gewoon naast de gasbuis die er al ligt, de andere kant op.”

Het Rotterdam Climate Initiative heeft oud-premier en stadgenoot Lubbers bereid gevonden de ideeën in de praktijk te helpen brengen. Lubbers probeert onder meer Europese erkenning te verwerven voor het project.

Het Rotterdamse opvang- en opslagplan maakt goede kans om een van de tien EU-proefprojecten te worden, meent Van Tongeren. De Europese Unie maakt momenteel topprioriteit van het bestrijden van CO2 in de lucht. Samen met vergaande energiebesparing en veel meer milieuvriendelijker energiebronnen, moet dit verdere opwarming van de aarde helpen tegengaan.

Minister Cramer (Milieu) opende vorige week een proefinstallatie van TNO voor CO2-opvang. Dat gebeurde bij de kolencentrale van E.ON op de Maasvlakte bij Rotterdam. Volgens de minister oogt ondergrondse opslag van kooldioxide veelbelovend, maar is die pas in 2020 op grote schaal toepasbaar in Nederland.