Dat zei Europarlementariër In ’t Veld (D66) dinsdag tijdens een bijeenkomst georganiseerd in het kader van de Safer Internet Day, een initiatief van de Europese Commissie met als doel aandacht te vragen voor de veiligheid op internet. „Burgers in een democratie zouden zich moeten kunnen beschermen tegen de overheid. Na 11 september heeft de overheid zich echter toegang verschaft tot de privégegevens van de internetgebruiker”, aldus In ’t Veld.De Europarlementariër benadrukte dat de burger zich bewust moet zijn van de sporen die hij achterlaat. „Het is onmogelijk om anoniem te blijven. Bijna het hele privéleven kan via het web worden gereconstrueerd. Ook als iemand nooit op internet komt, laat hij via de ov-chipkaart en de mobiele telefoon gegevens achter.”

„De vraag is wie over die informatie mag beschikken. Politie en justitie verschaffen zich toegang tot de gegevens om zogenaamd de veiligheid te vergroten. In de praktijk gebruikt de overheid de informatie ook voor andere doeleinden. De politie gaat op visexpeditie om te midden van alle gegevens verdachten te zoeken in plaats van te gaan onderzoeken nadat iemand verdacht is. Dat is geen goed idee”, zegt In ’t Veld.

Dit kan problemen gaan opleveren voor de privacy, aldus de D66-volksvertegenwoordigster. „Willen we dat de overheid via de bonuscard ziet dat ouders hun kinderen alleen patat te eten geven? En dat ze dat invoert in het elektronisch kinddossier?”

In ’t Veld is kritisch over de rol van de overheid. „De regering heeft verschillende rapporten over de verregaande macht die de overheid heeft, terzijde geschoven en vragen van parlementariërs genegeerd.”

Het is tijd voor burgeropstand, vindt In ’t Veld. „Er moeten strakkere regels komen voor de overheid. De huidige regelgeving is niet gebaseerd op digitale databases maar nog op de kaartenbakken. Er is onwil bij regeringen in Europa om burgers tegen de overheid te beschermen. Nu kunnen ze nog mooi graaien in de beschikbare gegevens.”

Ook staatssecretaris Heemskerk van Economische Zaken benadrukt het belang van digitale veiligheid. „Die is nodig voor een duurzame economische groei. Vorig jaar leed de economie van de VS 17 miljard dollar (11,7 miljard euro) schade door gebrek aan veiligheid.”

De Nederlandse overheid besteedt daarom meer geld aan de bestrijding van cybercrime, aldus de PvdA-bewindsman: „Alle problemen die zich in de gewone wereld afspelen, zijn er ook in de digitale wereld: fraude, kinderporno, haatzaaien, pesten. Bedrijven moeten vaker aangifte doen van internetcriminaliteit.”

Uit de eerste resultaten van de Digibarometertest, die de staatssecretaris gisteren presenteerde, blijkt dat Nederlandse bedrijven zich niet goed bewust zijn van de risico’s van digitaal dataverkeer. Uit de Digibarometer, een website waar bedrijven kunnen nagaan of ze goed zijn beveiligd, blijkt dat 60 procent van de respondenten ooit slachtoffer is geweest van een digitaal incident, zoals een virusinfectie of diefstal van een laptop. Toch denkt 80 procent dat de digitale veiligheid op orde is.

Heemskerk zei dat bedrijven te weinig doen aan het beveiligen van hun computers. De PvdA-bewindsman kondigde aan dat hij in het kader van de campagne Digibewust gaat onderzoeken hoe hij sectoren die slecht scoren een handje kan helpen.

Het doel van het pakket is kinderen tussen de zes en twaalf jaar te leren hoe ze veilig kunnen internetten. Naast een boekje dat op de kinderen is gericht, bevat het pakket ook een handleiding voor de ouders. Aan de orde komt hoe kinderen met hun privacy moeten omgaan en worden tips gegeven over de omgang met verkeerde vragen.

Diederik Karsten, algemeen directeur van UPC, ziet de kansen die internet biedt, maar wil de „vervelende kant” niet wegstoppen. „Jongeren tussen de 16 en 24 jaar zijn vijf tot zeven dagen per week actief op internet. Van hen maakt 30 procent gebruik van methoden om anderen online te pesten. Het is dus nodig om kinderen al vroeg te leren omgaan met het web.”

UPC ontwikkelde het gezinspakket samen met Insafe, een Europees netwerk van nationale organisaties die het bewustzijn rond veilig internetten willen vergroten. „We willen ervoor zorgen dat mensen ook in de toekomst gebruik blijven maken van internet. Daarvoor moeten negatieve ervaringen op het web niet te groot worden.”