Internet van invloed op religiositeit jongeren
AMSTERDAM - Moderne media, in het bijzonder internet, spelen een belangrijke rol in de religiositeit van jongeren. „Internet is onderdeel van het dagelijks leven van jongeren, of het nu gaat om hun opleiding of om hun religieuze beleving.”
Dat is een van de conclusies die donderdag naar voren kwamen tijdens het seminar ”Ze geloven het wel”, aan de Vrije Universiteit (VU) te Amsterdam. Vier Nederlandse onderzoekers presenteerden de uitkomsten van literatuuronderzoek naar jongeren en religie. De vier onderzoekers zijn dr. Monique van Dijk (Katholieke Theologische Universiteit te Utrecht), drs. Martijn de Koning (The International Institute for the Study of Islam in the Modern World (ISIM) te Leiden), drs. Joris Knegting (Kaski Nijmegen) en drs. Johan Roeland (VU Amsterdam).De onderzoekers concluderen dat er weinig bekend is over de religiositeit van jongeren -afgezien van moslimjongeren- buiten de traditionele christelijke kerken. Ongeveer 35 procent van de jongeren geeft aan lid te zijn van een kerk of religieuze groepering. Van hen heeft 5 procent een islamitische achtergrond. Onderzoekers verwachten dat deze percentages stabiel zullen blijven.
Verder heeft tussen de 25 en de 45 procent van de jongeren iets met religie. Het kan daarbij gaan om vertrouwde praktijken en overtuigingen, zoals een kaarsje branden, maar ook om nieuwe vormen en opvattingen, zoals de incarnatieleer. Ook wicca, gothic en yoga vallen onder deze categorie.
De onderzoekers constateren dat moderne media en met name internet een belangrijke rol spelen bij de religiositeit van jongeren. „Internet is te zien als een experimentele ruimte, waarbij jongeren zich kunnen bewegen buiten de beperkingen van de sociale structuren die gelden in het offline leven.”
Op internet presenteren zich religieuze groeperingen die claimen de ware vertegenwoordigers van de ware religie te zijn. Door de individualisering gaan jongeren bij zichzelf te rade als ze vragen hebben over de waarheid ervan. De traditionele overdracht van waarden en normen vindt hierdoor minder plaats. „Internet draagt zo bij aan een verdere individualisering en fragmentering”, aldus de onderzoekers.
Anderzijds creëren de nieuwe technologieën volgens de onderzoekers nieuwe mogelijkheden om de eigen religie te kunnen beleven en te uiten. „Deze revitalisering voltrekt zich grotendeels buiten de institutionele kaders en gaat gepaard met veel experimenteergedrag.”
De onderzoekers concluderen verder dat de evangelicale beweging, met name door het gebruik van nieuwe audiovisuele media en hedendaags popmuziek, een verschuiving heeft teweeggebracht binnen het protestantse kerkelijke domein. „Het betekent onder meer een verandering van een type religiositeit, waarbij de zintuigen slechts beperkt werden aangesproken naar een type religiositeit, waarbij de nadruk ligt op beleven en belevenissen.”