Actie Kerkbalans 2008
UTRECHT - In de Gertrudiskapel in Utrecht is donderdag de actie Kerkbalans 2008 van start gegaan. Een paar kernbegrippen toegelicht uit de actie, die dit jaar voor de 36e keer wordt gehouden. Waar actuele cijfers ontbreken, is gebruikgemaakt van gegevens uit 2005.
DEELNEMERS: Aan de jaarlijkse actie Kerkbalans doen vijf kerken mee: de Rooms-Katholieke Kerk in Nederland, de Protestantse Kerk in Nederland, de Algemene Doopsgezinde Sociëteit, de Remonstrantse Broederschap en de Oud-Katholieke Kerk van Nederland. Samen hebben deze kerken ongeveer 6,4 miljoen leden. Dat is 39 procent van de totale Nederlandse bevolking. De vrijwilligers voor Kerkbalans bezoeken tijdens de actie ongeveer 2,5 miljoen adressen. De kerkgenootschappen tellen samen 3446 zogenoemde zelfstandige gebieden waarin de pastorale zorg vorm en inhoud krijgt. De 1442 rooms-katholieke parochies, 1810 protestantse gemeenten en 194 geloofsgemeenschappen van de drie kleine kerkgenootschappen hebben samen de zorg voor het in stand houden van ongeveer 4220 kerkgebouwen.PERSONEN: In de vijf kerkgenootschappen zijn ongeveer 4800 mannen en vrouwen betaald en professioneel werkzaam in het pastoraat. Behalve de mensen die direct in het pastoraat werkzaam zijn, zijn er nog veel meer betaalde krachten in de kerken, zoals kosters, huishoudelijk personeel, administratieve krachten. Een ruwe schatting gaat uit van ongeveer 9000 mensen, inclusief de predikanten. Daarnaast tellen de kerken honderdduizenden zogenaamde vrijwilligers. Ongeveer 8 procent van de geregistreerde leden noemt zich vrijwilliger, wat neerkomt op ruim 500.000 personen.
KERKGANG: Ieder zaterdag en zondag verzamelen zich in de kerkgebouwen van de betrokken kerkgenootschappen zo’n 810.000 mensen. Het aantal regelmatige kerkbezoekers dat minimaal één keer per maand naar de kerk gaat, wordt geschat op 1,1 miljoen mensen.
DOOP: Van de 187.910 kinderen die in 2005 in Nederland werden geboren, zijn er circa 44.000 (23 procent) door een doop(bediening) lid geworden van een van de hiervoor genoemde kerkgenootschappen.
HUWELIJK: Van de 71.113 burgerlijk gesloten huwelijken tussen mannen en vrouwen in 2005 zijn er ongeveer 9300 kerkelijk gezegend in een van de betrokken kerken.
UITVAART: Van de 136.402 overledenen in Nederland in 2005 heeft circa 38 procent een kerkelijke uitvaart ontvangen. Het betrof ongeveer 51.900 kerkleden.
LEVEND GELD: In de Protestantse Kerk in Nederland (PKN) worden de inkomsten per jaar uit zogenoemd ”levend geld” bekendgemaakt. Onder deze inkomsten worden gerekend de (vaste) vrijwillige bijdragen -wel of niet in het kader van de actie Kerkbalans-, collecten en giften en opbrengsten uit acties en legaten tot een bedrag van ongeveer 500 euro. De inkomsten voor zending en diaconaat zijn hier niet bij inbegrepen.
MONITORING: Omdat in de Protestantse Kerk kerkenraden alleen verantwoording over hun financiën schuldig zijn aan de gemeenteleden, is het voor de landelijke kerk moeilijk om aan alle juiste gegevens te komen. Daarom wordt momenteel gewerkt aan een monitoringsysteem. De eerste resultaten hiervan zijn mogelijk bij de aftrap van Kerkbalans 2009 beschikbaar.
OPBRENGST PKN: De inkomsten uit levend geld bedroegen in de Protestantse Kerk in Nederland over 2006 274,6 miljoen euro. De inkomsten uit levend geld in 2005 bedroegen 271,1 miljoen euro. Een meeropbrengst van ruim 3,5 miljoen euro, ofwel 1,31 procent. De gemiddelde bijdrage per lid van de Protestantse Kerk in Nederland komt per 31 december 2006 uit op ruim 141 euro.
OPBRENGST 2007 PKN: Aan de actie Kerkbalans 2007 deden 1084 gemeenten uit de Protestantse Kerk mee. Dit aantal is afgeleid van het aantal bestellingen van folder- en propagandamateriaal dat bij de Vereniging voor Kerkrentmeesterlijk Beheer geplaatst werd. In werkelijkheid ligt het aantal gemeenten dat jaarlijks aan de actie Kerkbalans meedoet hoger, omdat er verschillende gemeenten zijn die zich niet melden voor deelname aan deze actie en zelf hun materiaal produceren. Van de 1084 geregistreerde gemeenten stuurden er 360 een formulier terug met de voorlopige resultaten van Kerkbalans in hun gemeenten. Hieruit blijkt dat 64 procent van de deelnemende gemeenten een stijging boekte (gemiddeld 3,85 procent), 117 gemeenten een daling (gemiddeld 2,51 procent) en 13 gemeenten bleven gelijk.
OPBRENGST RKK: De opbrengst van de actie Kerkbalans ligt traditioneel in de Rooms-Katholieke Kerk (RKK) veel lager dan in de Protestantse Kerk in Nederland. Hoewel de RKK veel groter is dan de PKN (ruim 4 miljoen tegenover krap 2 miljoen leden) werd in de laatste kerk in 2006 met Kerkbalans ruim 59 miljoen euro opgehaald.
