Bush ziet kans op vrede in M-Oosten
JERUZALEM (AP) - De Amerikaanse president George Bush is optimistisch over de kans dat Israël en de Palestijnen in staat zijn binnen een jaar een bestand te sluiten. Dat zegt Bush, die volgende week in Israël arriveert, in een vrijdag verschenen interview met de Israëlische krant Yediot Ahronot.
Uit peilingen blijkt dat de grote meerderheid van de Palestijnen en de Israëliërs weinig vertrouwen heeft in een bestand binnen een jaar, maar Bush zei dat dit een realistisch streven blijft. „Ik geloof. Ik ben een optimist.” Op de top in Annapolis in november zegden de Israëlische premier Ehud Olmert en de Palestijnse president Mahmud Abbas toe te streven naar een bestand voor eind 2008. Complicerende factor is echter dat de Palestijnen in de Gazastrook, die wordt beheerst door de islamitische Hamas, geen stem hebben in de onderhandelingen.Olmert toonde zich vrijdag in een interview met de krant The Jerusalem Post een stuk minder optimistisch dan Bush. Het is goed mogelijk dat er geen kans is dat er dit jaar een vredesverdrag komt, zei Olmert. Hij onderstreepte dat hij niet heeft beloofd dat er dit jaar een vredesovereenkomst komt.
Bush heeft volgens Olmert geen druk uitgeoefend op Israël om vaart achter de onderhandelingen te zetten. Er is geen Amerikaanse president geweest die zo systematisch en consistent Israël heeft gesteund als Bush, zei Olmert. „Hij doet niets waar ik het niet mee eens ben. Hij steunt niets waar ik tegen ben. Hij zegt niets waarvan hij denkt dat dit het leven voor Israël moeilijker zal maken.”
Israël en de Palestijnen moeten beslissen wat de precieze grenzen van een Palestijnse staat worden, zei Bush. Hij zal Israëlische politici verzekeren dat Israël niet een Palestijnse staat naast zich krijgt die alles zal doen om het land te vernietigen. De Israëlische democratie zal niet worden gedwongen te leven met een terreurstaat naast de deur, zei Bush.
Ook Israël moet zich aan zijn beloftes houden, zei Bush. Zo moet het land zijn meer dan honderd buitenposten op de Westelijke Jordaanoever, die volgens de Israëlische wet illegaal zijn, ontmantelen. De buitenposten zijn vaak met de hulp dan wel het stilzwijgende instemmen van de regering opgericht. Niettemin heeft de regering beloofd de buitenposten te ontmantelen. Israël heeft ook toegezegd de nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever niet meer uit te breiden. Volgens het internationaal recht zijn alle Joodse nederzettingen op de Westoever illegaal, maar Bush noch Olmert sneed dit onderwerp aan.
Olmert gaf toe dat Israël zich niet houdt aan zijn belofte de bouw van nederzettingen te stoppen. Maar een brief van Bush aan de Israëlische regering uit 2004 verschaft Israël enige flexibiliteit in de kwestie, zei Olmert. In de brief staat dat rekening moet worden gehouden met „bestaande Israëlische bevolkingscentra” bij het trekken van de definitieve grenzen van een Palestijnse staat. Israël gaat er daarom van uit dat het land delen van de Westoever waar veel Joodse kolonisten wonen, kan behouden.
Bush komt woensdag in Israël aan. Op zijn rondreis bezoekt hij ook de Westelijke Jordaanoever, Koeweit, Bahrein, de Verenigde Arabische Emiraten, Saudi-Arabië en Egypte. Er wordt gespeculeerd dat hij tevens Libanon en Irak zal aandoen, maar het Witte Huis heeft dit niet bevestigd.
Bush zei in het interview dat hij erg duidelijk zal maken dat de Verenigde Staten Iran nog steeds als een bedreiging beschouwen. Het recente rapport van de Amerikaanse inlichtingendiensten, waarin stond dat Iran zijn atoomwapenprogramma in 2003 heeft stopgezet, maakt juist duidelijk hoe groot de Iraanse bedreiging daadwerkelijk is, zei Bush. Dat uit het rapport blijkt dat Iran momenteel geen bedreiging vormt, sprak Bush tegen.