De ministers Hirsch Ballin (Justitie) en Rouvoet (Jeugd en Gezin) hebben dinsdag een wetsvoorstel voor advies naar diverse instanties gestuurd. In het wetsvoorstel staat het recht van kinderen op een „gezonde en evenwichtige” ontwikkeling en groei naar zelfstandigheid voorop. Een aanscherping van de huidige wetgeving rond de kinderbescherming maakt het mogelijk om sneller in te grijpen in de gezinssituatie.Zo wordt de wettelijke drempel verlaagd voor ondertoezichtstelling, waarbij ouders weliswaar het gezag houden over hun kinderen, maar aanwijzigen van een gezinsvoogd moeten opvolgen. Als het aan de ministers ligt kan de rechter binnenkort kinderen met „relatief lichte problemen” onder toezicht van de jeugdzorg stellen. Niet langer is vereist dat kinderen „ernstig worden bedreigd” in hun ontwikkeling. De rechter kan al tot ondertoezichtstelling besluiten als dat nodig is voor het „onbedreigd opgroeien.”

Voorwaarde is wel dat ouders de aangeboden zorg niet accepteren of dat te verwachten is dat de ouders de verantwoordelijkheid voor de opvoeding niet binnen een aanvaardbare termijn op zich kunnen nemen.

Daarnaast wordt het met de nieuwe wet makkelijker om het ouderlijk gezag te beëindigen. In de huidige wetgeving zijn de ontheffing (als ouders niet kunnen) en de ontzetting (als sprake is van kwade wil) uit het ouderlijke gezag strikt gescheiden. De ministers willen nu deze twee maatregelen ineen schuiven. Voor de nieuwe, zogeheten gezagsbeëindigende maatregel zou instemming van de ouders niet meer vereist zijn.

In de praktijk gaat ondertoezichtstelling meestal vooraf aan beëindiging van het gezag. Maar wanneer het in het begin van het kinderbeschermingstraject al duidelijk is dat ouders hun kinderen niet naar behoren kunnen opvoeden, bijvoorbeeld bij een jarenlange verslaving aan harddrugs, dan kan voortaan direct het ouderlijke gezag worden beëindigd.

Pleegouders krijgen in het wetsvoorstel een sterkere positie. Zo mogen zij net als het openbaar ministerie en de raad voor de kinderbescherming de rechter vragen om het ouderlijk gezag te beëindigen. In dat geval moeten ze wel minstens een jaar voor het kind hebben gezorgd.

De afgelopen weken was er commotie rond de rechtszaak van de gezinsvoogd van Savanna, de in 2004 overleden peuter. De rechter sprak de voogd vrij.