Dat zegt advocaat Osgar van Tricht van Bosselaar en Strengers Advocaten te Utrecht, specialist op het terrein van aansprakelijkheidsrecht.Omdat achter veel artikelen in de supermarkt oneerlijke handel, kinderarbeid of zelfs slavernij schuilgaat, beoordeelt Fairfood op haar website het productieproces van 1500 boodschappen.

Vorig jaar stuurde de lobbyorganisatie voor het eerst lijsten rond waarop producenten konden aangeven hoe zij omspringen met productie- en verwerkingsomstandigheden en duurzaamheid. De producten van bedrijven die niet reageren, worden door Fairfood op de lijst met unfaire producten gezet. Dit jaar stuurde een kwart van de producenten de vragenlijst terug.

Van Tricht is kritisch over deze handelwijze. „Hierdoor kan Fairfood het imago van een bedrijf beschadigen zonder dat er rechtvaardiging voor is. In de praktijk zal het hierover niet snel tot een rechtszaak komen”, denkt Van Tricht. „Als een bedrijf daadwerkelijk unfaire producten heeft, zal het geen zaak aanspannen, omdat dat dan aan het licht komt. Heeft de fabrikant een fair product, dan is het voordat de procedure begint eenvoudiger en praktischer om alsnog inzage te geven in het productieproces en op grond daarvan rectificatie te verlangen. Mocht de rectificatie achterwege blijven, dan is de gang naar de rechter de meest aangewezen weg.”

Het Centraal Bureau Levensmiddelen (CBL) noemt de actie van Fairfood „zeer unfair en een misleiding voor de consument. Als een bedrijf geen informatie geeft, kan ook geen waardeoordeel worden gegeven.”

De belangenbehartiger van de levensmiddelenbranche weet wel waarom bedrijven de vragenlijsten niet invullen. „Aan sommige fabrikanten stuurt Fairfood dertig vragenlijsten. Totaal moet de producent dan meer dan duizend vragen beantwoorden, die niet de makkelijkste zijn. Dat kost zes à zeven weken werk.”

Philip Ebels, persvoorlichter bij Fairfood, beaamt dat het verkrijgen van de kwalificatie unfair „onprettig” is. Toch denkt de organisatie dat dit de goede manier is. „Zeker in een tijd waarin de belangstelling voor duurzaamheid in de samenleving groeit.”