Buitenland

Noord-Korea bekent ontvoeringen van Japanners

Het was een van de grootste raadsels van het moderne Japan. Tijdens de jaren zeventig en tachtig verdwenen vele tientallen Japanners spoorloos aan de kust van de Japanse Zee. In de jaren negentig berichtten Japanse media dat zij door Noord-Koreaanse agenten waren ontvoerd. Noord-Korea ontkende de beschuldigingen in alle toonaarden. Tot dinsdag. De Noord-Koreaanse leider Kim Jong Il deed een buitengewone bekentenis dat zijn land ten minste twaalf ontvoeringen heeft uitgevoerd.

Van onze correspondent
18 September 2002 11:00Gewijzigd op 13 November 2020 23:49
TOKIO - Fumiko Hirano sprak dinsdag tijdens een persconferentie in Tokio haar teleurstelling uit over de informatie die Noord-Korea gaf over Japanners die in de loop der jaren door Noord-Koreaanse agenten zijn ontvoerd. Tokio bevestigde dinsdag de dood va
TOKIO - Fumiko Hirano sprak dinsdag tijdens een persconferentie in Tokio haar teleurstelling uit over de informatie die Noord-Korea gaf over Japanners die in de loop der jaren door Noord-Koreaanse agenten zijn ontvoerd. Tokio bevestigde dinsdag de dood va

De onthulling volgde tijdens de historische top tussen de Japanse premier, Koizumi, en Kim Jong Il in de Noord-Koreaanse hoofdstad Pyongyang. Familieleden van ontvoerde Japanners hadden jarenlang uitgekeken naar een bekentenis van Noord-Korea en naar informatie over hun geliefden. Maar toen het dinsdag zover was, was het niet wat zij verwachtten. De informatie was schokkend, triest en minimaal.

De Japanse overheid heeft van de vele tientallen mysterieuze ontvoeringen er officieel elf erkend als werk van Noord-Koreaanse agenten. Van deze elf slachtoffers bleken er dinsdag nog vier in leven. Zes van hen zijn overleden en een elfde kon niet worden opgespoord. Noord-Korea gaf ook de namen van twee overleden Japanners die eerder door Noord-Koreaanse agenten waren ontvoerd. Noord-Korea gaf geen informatie over de vraag hoe de ontvoerde Japanners waren overleden. Velen van hen waren rond de twintig jaar toen zij werden ontvoerd.

„De veiligheidsdiensten lieten zich meeslepen door een roekeloze zucht naar roem”, zei de Noord-Koreaanse leider Kim dinsdag. „Het is betreurenswaardig en ik bied mijn verontschuldigingen aan. Ik heb stappen genomen om ervoor te zorgen dat dit nooit meer kan gebeuren.”

Voor de familieleden was zijn schokkende bekentenis onaanvaardbaar. Kayoko Arimoto, wiens dochter Keiko op haar 23e werd ontvoerd in Kopenhagen, kon haar emoties nauwelijks bedwingen tijdens een persconferentie. Keiko bleek al jaren dood te zijn. „Dit heb ik zelfs in mijn nachtmerries niet verwacht. Toen ik het nieuws hoorde, was het zo’n schok dat ik niet eens kon huilen.” Zij is razend op Noord-Korea en over de beperkte informatie die het land gaf over haar dochter. „Hoe is zij overleden? Dat wil ik weten!”

De vader van Megumi Yokoto, die op haar dertiende werd ontvoerd toen ze op weg naar huis was, kon niet geloven dat er zo weinig overlevenden zijn. „Ze waren allemaal zo jong. Het is vreemd dat er zo veel slachtoffers zijn overleden. Ik kan dit niet accepteren.” Zijn vrouw viel hem bij: „Noord-Korea heeft zo lang gelogen tegen ons. Zonder bewijs kan ik niet geloven dat ze dood zijn.”

Het verhaal van Megumi Yokoto is symbolisch voor de vele ontvoeringen. Het echtpaar leefde tussen hoop en wanhoop sinds de 13-jarige Megumi op een koude dinsdag in november 1977 verdween.

Die avond begint Megumi’s moeder Sakie zich zorgen te maken als haar dochter niet thuiskomt van badmintonles. Ze loopt naar Megumi’s school, een afstand van nog geen vijftien minuten. Daar krijgt zij te horen dat Megumi al vertrokken is. In de veronderstelling dat haar dochter misschien een andere route heeft genomen, gaat zij terug naar huis. Ook hier geen Megumi. Met een angstig voorgevoel in haar hart belt zij Megumi’s leraren. Samen zoeken zij overal. Megumi’s vader, nog op zijn werk als hij van de vermissing hoort, springt samen met drie collega’s in een taxi om bij de zoektocht te helpen.

Drie uur nadat Megumi en haar vriendinnetjes de school verlieten, bellen de Yokota’s de politie. Dertig agenten kammen zorgvuldig de omgeving uit, maar vinden absoluut niets.

De politie breidt uiteindelijk de zoektocht uit over geheel Japan. Vier keer verschijnen de Yokota’s op de televisie. Tevergeefs. Zelfs de uitzendingen brengen geen reacties teweeg. Megumi is volledig van de aardbodem verdwenen, zonder een spoor achter te laten.

Sakie herinnert zich de pijnlijke periode: „We wisten niets. Het was verschrikkelijk. Je vraagt jezelf voortdurend af: „Wat is er toch gebeurd? Het maakt je gek. Je voelt zo’n diep verdriet dat doodgaan een uitkomst lijkt.”

Pas op 21 januari 1997, 7007 lange dagen na Megumi’s mysterieuze verdwijning, horen de Yokota’s voor het eerst wat hun dochter is overkomen. Een naar Zuid-Korea gevluchte Noord-Koreaanse agent vertelt de Zuid-Koreaanse geheime dienst over een 13-jarig meisje dat is ontvoerd toen ze op weg naar huis was. Ze zou zo hard gevochten hebben in het schip dat haar vervoerde, dat ze volledig onder het bloed zat toen ze in Noord-Korea arriveerde.

Een in 1993 naar Zuid-Korea gevluchte Noord-Koreaanse agent, Ahn Myong Jin, ziet Megumi’s foto en herkent in haar een docente aan de Kim Jong Il Politieke Militaire Academie. Zij geeft, vertelt hij, les in Japanse gebruiken aan Noord-Koreaanse agenten, die daar worden opgeleid. Ontvoeringen van Japanners door de Noord-Koreaanse geheime dienst zijn volgens hem aan de orde van de dag.

De Japanners worden gebruikt om Noord-Koreaanse agenten op te leiden als Japanners en hun identiteit te gebruiken voor buitenlandse missies. Hoe goed het systeem werkt, blijkt in november 1987 als een bom op vlucht 858 van Korean Airlines aan alle 120 inzittenden het leven kost. De autoriteiten weten twee terroristen te arresteren. Dezen proberen onmiddellijk zelfmoord te plegen. Een van de twee, Kim Hyun Hee, overleeft haar poging. De twee waren in het bezit van Japanse paspoorten en gedroegen zich als Japanners.

Volgens een voormalige Noord-Koreaanse agent die nu in Japan woont, zou Noord-Korea vooral Japanners hebben ontvoerd die geen familieleden hadden. Hij zegt dat er vele honderden Japanners zijn ontvoerd, maar dat er geen haan naar kraait omdat ze niet worden geregistreerd als vermist.

Het lijkt er niet op dat de Japanse autoriteiten informatie gaan eisen over meer vermiste Japanners. Premier Koizumi noemde dinsdag het nieuws over de ontvoerde Japanners „schokkend”, maar vindt het belangrijker dat Noord-Korea en Japan samen rond de tafel gaan zitten. „Voor de stabiliteit van de regio is het belangrijk dat we de normalisatiegesprekken hervatten.”

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer