Zuidhorn herziet besluit kanselruil
De synode van de Gereformeerde Kerken vrijgemaakt (GKV) heeft de mogelijkheid van kanselruil met de Nederlands Gereformeerde Kerken (NGK) opgeheven. Daarmee werd een besluit van de synode van Leusden, drie jaar geleden, weer teruggedraaid. „We willen met z’n allen graag toenadering als totaal kerkverband.”
Scriba J. P. de Vries van de synode, die vrijdagavond en zaterdag bijeen was, benadrukt dat de herroeping niet verkeerd begrepen moet worden. „De houding van onze kerk tot de Nederlands Gereformeerde Kerken is nu beter dan drie jaar geleden. Het besluit gaat puur over herstel van de interne inconsistentie.”
De GKV hanteren de algemene regel dat kanselruil en openstelling van het avondmaal alleen mogelijk zijn als de betrokken kerkverbanden elkaar erkennen. De synode van Leusden maakte drie jaar geleden op deze regel een uitzondering „voor bijzondere situaties die zich voordoen met plaatselijke Nederlands gereformeerde kerken.” Gemeenten waar op dit moment sprake is van kanselruil of wederzijdse toelating tot het avondmaal, worden overigens niet verplicht te stoppen. Wel vraagt de synode gemeenten die op weg zijn „in goed overleg” geen verdergaande stappen te zetten.
De synode nam het besluit met tien stemmen tegen en 22 voor, en betuigde spijt over „de onvaste koers op dit punt.” Een tegenvoorstel van de predikanten J. A. Boersema, P. Houtman en H. van Veen haalde het niet. Ds. Houtman bepleitte de handhaving van de uitzonderingsclausule onder verwijzing naar de unieke verhouding tot de Nederlands gereformeerden. Hij sprak van een „gelukkige inconsistentie.” „Landelijk lopen we ver voor de muziek uit. Dat kan ook wel eens omgekeerd gebeuren.”
Adviseur prof. dr. M. te Velde wees er echter op dat de uitzonderingsclausule de algemene regel onderuithaalt. Hij zei dat voor de GKV van oudsher het optreden als kerkverband voorop heeft gestaan. „De discussie in de kerken moet over de hoofdregel gaan.”
De synode heeft een regeling getroffen dat -mocht dit in uiterste gevallen nodig zijn- predikanten op non-actief gesteld kunnen worden, in afwachting van een definitieve beslissing over losmaking. Zo’n definitieve beslissing moet met wederzijds goedvinden van beide partijen worden genomen. Ook kan ze eenzijdig door de kerkenraad genomen worden, met goedvinden van de classis en de particuliere synode. Er komt een landelijke commissie van beroep die bij geschillen adviseert over bijvoorbeeld de vraag of een predikant in de tussentijd wel of niet mag preken en ambtswerk mag doen. Deze zaken dienen allemaal nauwkeurig te worden vastgelegd, aldus het synodebesluit.
