Iemand vroeg me wat Franse Bijbelgetrouwe christenen denken en verwachten van president Sarkozy. Niet veel, vermoed ik. Evangelicalen hebben hier geen politieke opvattingen die afwijken van de maatschappij in het algemeen, want ze hebben gewoonweg geen specifiek christelijke visie op politiek. Politiek is onderdeel van het publieke of wereldlijke domein en een Bijbelgetrouwe christen acht het niet noodzakelijk om zich daar druk over te maken. Ik ken christenen die persoonlijk tegen abortus zijn, maar toch op kandidaten stemmen die daar fel voor zijn.Ik vermoed dat een meerderheid van de evangelicalen, die doorgaans wat naar links neigen, bij de laatste verkiezingen heeft gestemd op de andere kandidaten, Bayrou en Royal. Dat zou christenen elders kunnen verbazen, maar laten zij bedenken dat het traditionele katholicisme altijd een fervent bondgenoot van rechts is geweest. Om me heen hoor ik dat Sarkozy bij veel protestanten niet zo’n goede pers heeft, en in hun sociale houding wijken de evangelicalen daar niet veel van af.

Optimisme
Op dit moment heerst in Frankrijk een zeker optimisme. De president heeft een praktische instelling en wil dingen aanpakken. Het volk is nogal nieuwsgierig gemaakt door de nieuwe stijl, die behoorlijk afwijkt van ”zwarte Jacques” (Chirac), die door een aureool van corruptie werd omgeven en leek te pronken met de naam rechts, terwijl hij in werkelijkheid een socialistische politiek voerde.

Er is hier echter een onderhuids gevoelen dat er al te lang van twee walletjes is gegeten en dat er iets gebeuren moet. Dus wanneer Sarkozy zegt dat er veranderingen moeten worden doorgevoerd, stemmen mensen daarin toe en beoordelen zij dat als een positieve ontwikkeling.

Sarkozy is veel van plan, maar kan hij het ook waarmaken? Onder de dekmantel van vrijheid en gelijkheid logenstraft de realiteit in Frankrijk de schijn. Dit is een land van aangeboren conservatisme en traditie en het heeft een groot vermogen om veranderingen te weerstaan. Als Sarkozy eenmaal begint een aantal ongerechtvaardigde privileges van ambtenaren te ontmantelen, of met een poging de universiteiten te hervormen -die volstrekt archaïsch zijn, kijk naar het slagingspercentage- of met veranderingen in de arbeidswetgeving, komt hij in de problemen, vermoed ik.

Dan zal het de vraag zijn of hij genoeg kracht heeft om deze hervormingen door te duwen en hoeveel sociale onrust de bevolking bereid is te verdragen. Gedurende de laatste tientallen jaren is haast elke minister van Onderwijs die vernieuwingen wilde doorvoeren ten prooi gevallen aan massaprotesten. Sommige ministers weten dat ze zich in de gevarenzone bevinden en zullen terughoudend zijn in het volgen van de leider.

Val
Het programma waarop Sarkozy gekozen is, zou wel eens zijn val kunnen worden. Hetzij wanneer hijzelf een stapje terug doet, hetzij wanneer de oppositie vanuit het volk zo groot wordt dat zij elke verandering effectief smoort. Velen hier beschrijven de uitkomst met een Engelse uitdrukking: ”Wait and see”.

Een gebied waar mogelijk verandering op handen kan zijn, betreft de wetten over het praktiseren van religie. Dit raakt zowel religieuze groeperingen in het algemeen als evangelicalen in het bijzonder, vanwege de marginale status die zij hebben. Tijdens zijn campagne zinspeelde de president erop dat het wel eens tijd zou kunnen zijn de wetten een beetje af te stoffen, aangezien ze al meer dan een eeuw oud zijn. Misschien is een meer open benadering van de relatie tussen kerk en staat mogelijk in plaats van de strikte scheiding die de huidige wetgeving voorstaat?

Evangelicalen staan ambivalent tegenover deze stelling. Hoewel zij zich volledig realiseren dat de wetten niet op de huidige situatie toegesneden zijn en vooral niet op de komst van een grote islamitische minderheid in Frankrijk, is er angst dat verandering in wetgeving de uitbreiding van de islam kan stimuleren en tegelijk de vrijheid van andere religieuze minderheden kan beperken. Waarschijnlijk willen de meeste evangelicalen het liefst gewoon met rust gelaten worden, ook al voelen sommige gemeenschappen zich in de huidige situatie gediscrimineerd als ”sekte”. Of Sarkozy hier wel of niet aan toekomt, zal mogelijk afhangen van hoe druk hij is op andere terreinen.

Voorbede
Sarkozy is bliksemsnel omhooggeklommen, maar zal hij zich kunnen handhaven? Wellicht is voorbede voor de overheid het beste wat Bijbelgetrouwe christenen kunnen doen als zij wolken aan de horizon waarnemen. Een plicht die te vaak wordt verwaarloosd, juist omdat men ervan uitgaat dat de publieke sfeer niets te maken heeft met persoonlijk geloof.

De auteur doceert dogmatiek in Aix-en-Provence en is voorzitter van de Vereniging tot bevordering van het Bijbelonderzoek (APEB) in Frankrijk