Verhagen onder vuur over idee deling–Kosovo
BELGRADO/PRISTINA (ANP) – Minister Verhagen van Buitenlandse Zaken is dinsdag onder vuur gekomen over zijn opmerkingen over een eventuele deling van Kosovo.
Verhagen had daarover gesproken tijdens een bezoek aan Belgrado (Servië) en Pristina (Kosovo), maar dat kwam hem op harde kritiek van vooral premier Agim Ceku van Kosovo te staan. Ondanks de kritiek is Verhagen ervan overtuigd de vastgeroeste plannen te kunnen doorbreken.Verhagen sprak maandagavond als eerste EU–minister over de mogelijkheid van een deling van Kosovo in een Albanees en een Servisch deel, mits de partijen er mee zouden instemmen en de Veiligheidsraad het in een resolutie zou bekrachtigen. Dit idee was voor de internationale gemeenschap altijd onbespreekbaar.
Verhagen zei zelf dat hij het niet als zodanig voorstelt noch voorstaat, maar de partijen wil dwingen „creatief en onconventioneel" te denken. „Ze moeten uit de loopgraven om een oplossing te vinden".
Gevolg was echter dat zijn opmerkingen alle persconferenties dinsdag in Servië en Kosovo beheersten. De Serviërs zeiden op een nette manier dat ze er absoluut tegen waren, maar premier Ceku van Kosovo was in een gezamenlijke persconferentie met Verhagen ondiplomatiek hard. „Dit is zeer schadelijk en totaal onaanvaardbaar voor ons. Waar eindigen we als we nieuwe grenzen gaan trekken in de regio? Ik nodig iedereen uit geen tijd te verdoen met spreken over een deling van Kosovo", zei Ceku in de richting van Verhagen.
Ceku liet vlak voor de persconferentie weten dat hij zich wilde distantiëren van de uitspraken van Verhagen, omdat hij een deling niet zou kunnen verantwoorden naar zijn eigen volk.
Verhagen ontkent dat de kritiek betekent dat zijn plan zou zijn mislukt. „Het was mijn vooropgezette plan dat ze zouden realiseren dat ze zelf met voorstellen moeten komen. In die zin is de missie geslaagd".
De regeringen van Servië en Kosovo staan al jaren lijnrecht tegenover elkaar. Kosovo wil volledige onafhankelijkheid, Servië wil de zuidelijke provincie onder geen beding kwijt. Vijftien maanden is er vruchteloos gepraat over een plan van VN–gezant Ahtisaari. Besprekingen in de Veiligheidsraad strandden op een blokkade van Rusland. Tot 10 december hebben de partijen nu de tijd om bij onderhandelingen in Wenen alsnog tot een vergelijk te komen.
Donderdag wordt er verder gesproken in Wenen en Verhagen deed dinsdag bij zijn bezoeken aan de regering in Belgrado en Pristina verwoede pogingen de patstelling te doorbreken.
Servië is tegen een deling van de provincie Kosovo, kreeg Verhagen in Belgrado te horen. „Een inbreuk op de Servische territoriale integriteit kunnen we nooit accepteren", zei de Servische minister van Buitenlandse Zaken Vuk Jeremic.
De Servische minister toonde zich wel optimistisch over de gesprekken donderdag in Wenen. „Servië is bereid flexibel te zijn. We hebben natuurlijk onze punten waarover we niet willen onderhandelen, maar we willen een historisch compromis bereiken", aldus Jeremic.
Het is nu de vraag in hoeverre Verhagen in zijn opzet geslaagd is om de partijen uit hun vastgeroeste opvattingen te lokken, of dat hij vanwege een onmogelijk idee bij al zijn gesprekspartners wrevel heeft opgewekt.