„Tijd van paal en lampje ligt achter ons”
CAPELLE A/D IJSSEL - Het kan natuurlijk niet, maar stel dat rond middernacht met één druk op de knop alle door Industria geleverde openbare lichtpunten in Nederland kunnen worden uitgeschakeld. Dan wordt het op ongeveer 1 miljoen plaatsen (van de 3,5 miljoen) donker.
Ko Dekker is bij Industria Technische Verlichting in Capelle aan den IJssel als commercieel directeur verantwoordelijk voor de Nederlandse markt. Na een gesprek van anderhalf uur bladert hij nóg door de stapel documentatie. „Over verlichting valt zó veel te vertellen.”Feit is dat hij erkent met genoegen over bepaalde stukken autosnelweg te rijden: Industria tekende voor het verlichten van onder meer de A4, de A12 en de A13. Of hij daar graag overdag of in het donker rondtoert? „Lastig. ’s Nachts zie je onze mooie armaturen natuurlijk niet zo goed.”
Industria is een van oorsprong Rotterdams familiebedrijf, opgericht in 1920 en in het begin sterk in scheepsverlichting. „Dat was specialistisch werk. Op zee gelden de wetten van wind en zout water.” Vanaf 1935 richt de onderneming zich meer en meer op straat- en tunnelverlichting. „De Maastunnel in Rotterdam is de eerste verkeerstunnel in Nederland, die in 1942 opengaat en door Industria wordt verlicht.”
Het bedrijf komt in 1990 in handen van een Brits concern, waarna in 2000 het zittende management de aandelen koopt. Sinds vorig jaar is Industria onderdeel van de Spaanse Indal Group. Binnen Industria zijn zo’n 300 werknemers dit jaar goed voor een omzet van ruim 60 miljoen euro. „We zijn in woonwijkverlichting marktleider in Nederland en Engeland, en hebben goede posities in Duitsland en België.” In Emmen staat de eigen armaturenfabriek, die jaarlijks goed is voor de productie van zo’n 300.000 stuks Industriaproducten.
In combinatie met het moederbedrijf blaast Industria in Europa z’n partijtje mee in de top vijf van aanbieders van openbare verlichting. Dekker mag het graag vertellen: „In Nederland zijn we in deze markt de grootste, vóór Philips.” Het feit dat Industria negen van de tien verkeerstunnels verlicht, stemt de leiding in Capelle aan den IJssel ook tot tevredenheid.
Openbare verlichting, daar komt veel bij kijken. Europese regelgeving rond veiligheid, functionaliteit en milieuaspecten zetten de toon. „Op en rond de Veluwe bijvoorbeeld wordt het licht zo veel mogelijk gedimd, omdat dat beter is voor de natuur. Op spitsstroken moet het licht alleen aan als die rijbanen in gebruik zijn. En de CO2-discussie is sowieso een hot item.” Daarnaast zijn er technisch gezien uitdagingen genoeg. „Straatverlichting dimmen op afstand vereist complexe besturingssystemen.”
Het oog wil ook wat. Dekker: „De rijksoverheid let nog steeds vooral op het functionele aspect van openbare verlichting. Uiterlijk is dan een sluitpost op de begroting. Maar bij gemeenten is dat sterk veranderd. Industria heeft vier industrieel vormgevers in dienst die zich puur bezighouden met constructie en design. Een mooi armatuur kan een nieuwbouwwijk af maken. Niet zelden zie je dat zelfs burgemeester en wethouders zich met het punt van schoonheid bemoeien. De tijd van een paal met een lampje in de top ligt ver achter ons.”
Voorbeeld van dat laatste is een project in het Waalwijkse Halvezolenpark, dat eind augustus wordt opgeleverd. Vroeger lag er op deze plaats een spoorlijn. De gemeente Waalwijk maakte er een park met fietsroute van. Industria leverde 112 masten met armaturen die met een beetje verbeelding veel weg hebben van de bovenleiding van een spoorlijn. Dekker: „Goed verlichten tegen een aantrekkelijke prijs is een vereiste, mooie vormgeving een uitdaging.”
Gemeenten hebben meer wensen. Straatverlichting waarbij licht naar boven ’wegvloeit’ bijvoorbeeld wordt steeds minder toegepast, omdat dat lichtvervuiling geeft en energieverspilling betekent. Ook het belang van „donkerte” speelt vaker een rol. „Wij hebben een model, de Libra, waarbij we die lichtvervuiling met 80 procent weten te beperken.” Vandalisme is een ander punt. „Er zijn modellen die met een honkbalknuppel niet stuk te krijgen zijn.”
Er is toekomstmuziek genoeg, vindt de Industriamanager. „Lichttechniek blijft onze corebusiness en innovatie is dan belangrijk. Het gebruik van leds bijvoorbeeld zal de markt in de nabije toekomst veranderen, verwacht ik. Daarop spelen wij in.” Industria timmert ook in nieuwe sectoren aan de weg. Groeilicht voor de tuinbouw is er één. „Van een gewone tl-lamp gaat een plant niet sneller groeien. Philips heeft een 1000 wattlamp ontwikkeld en Industria een hoogrendementarmatuur. Die worden nu op grote schaal in kassen geïnstalleerd.”