‘We moeten de capaciteit om kernenergie op te wekken ontwikkelen’, zei de Nigeriaanse president Umara Yar’Adua deze week. ‘Wie weet is kernenergie wel de enige energiebron in de toekomst, en we moeten aan de toekomst denken.’Nigeriaanse leiders hebben al vaker gezegd dat ze een kerncentrale willen bouwen om de chronische stroomtekorten in het land aan te pakken, die deels worden veroorzaakt door wanbeheer en slecht onderhoud van de elektriciteitsnetwerken. Het land is de grootste Afrikaanse producent van ruwe olie, maar voert al zijn geraffineerde olie in, omdat alle Nigeriaanse raffinaderijen plat liggen vanwege ongelukken, defecten of sabotage.

De olie–industrie is momenteel de grootste verbruiker van radioactieve materialen in Nigeria. De materialen, die zijn verwerkt in gereedschap om scheuren in pijpleidingen op te sporen of oliebronnen op te sporen, raken nogal eens kwijt of worden gestolen. Daarnaast beschikt Nigeria over nucleair materiaal voor onderzoek en medische doeleinden en heeft het land een kernreactor, die regelmatig bezoek krijgt van inspecteurs van het Internationaal Atoomenergie Agentschap (IAEA).

De directeur van de Nigeriaanse nucleaire waakhond (NNRA), Shamsudeen Elegba, zei vorige week dat Nigeria niet genoeg mogelijkheden heeft om radioactief materiaal veilig op te slaan. Ook laat de controle bij instellingen en bedrijven die werken met nucleaire materialen veel te wensen over, en is het personeel onvoldoende op de hoogte van de regels over radioactief materiaal. Verder is vaak niet goed na te gaan waar het materiaal zich bevindt.

Voor dat de NNRA in 2001 werd ingesteld, golden in Nigeria geen beperkingen voor de im– of export van radioactieve materialen. De waakhond is nog steeds bezig het gebruik ervan en de import te reguleren. Gevreesd wordt dat ’zoekgeraakte’ radioactieve materialen in handen vallen van terroristen, die er een zogeheten ’vuile bom’ van kunnen maken.

In 2002 werden uit een vrachtwagen twee apparaten gestolen die worden gebruikt voor het maken van r(ntgenfoto’s om scheurtjes op te sporen in olieleidingen. De hulp van het IAEA werd ingeschakeld om de apparaten, waarin het radioactieve americium–beryllium zat, terug te vinden. Ze doken volgens een bron die betrokken was bij het onderzoek uiteindelijk op op een schroothoop ergens in Europa. Mogelijk hadden de dieven de apparaten als schroot verkocht.

Een beveiligingsmedewerker die sprak op voorwaarde van anonimiteit zei dat in 2004 radioactieve materialen werden achtergelaten op olie–installaties die waren aangevallen door opstandelingen. Dergelijk aanvallen op de olie–industrie zijn in het zuiden van Nigeria aan de orde van de dag.