„Wij willen ons geld terug. Alleen samen staan we sterk.” Met deze slogan probeert Stichting Wisselverlies.nl sinds deze week burgers en bedrijven te mobiliseren voor een massale actie tegen de euro. Volgens de initiatiefnemers is de gulden in 1998 te goedkoop ingewisseld voor de euro. Gevolg: koopkrachtschade voor consumenten en gederfde omzet voor ondernemers.De organisatie citeert een rapport van zakenbank MeesPierson waaruit blijkt dat de onderwaardering ten minste 12 procent bedraagt. Oftewel, een koersverhouding van 1,96 in plaats van 2,20 gulden was juister geweest.

Volgens de stichting heeft een gemiddelde cao-werknemer in de periode van 1999 tot 2007 een verlies geleden van 33.000 euro. Vanaf 2008 stijgt deze schadepost ieder jaar met 5250 euro. Wisselverlies schetst vergelijkbare cijfers voor uitkeringsgerechtigden, lijfrentebezitters en spaarders.

De belangenorganisatie wil de Nederlandse Staat nu voor de rechter slepen. Voor een bedrag van 25 euro kunnen particulieren lid worden, bedrijven betalen 75 euro.

Loopt het storm met aanmeldingen?
Voorzitter Pieter Dijkman: „De eerste reacties komen binnen, maar we zijn er nog lang niet. Voor een rechtsgang hebben we zo’n 100.000 mensen nodig.”

De euro is al in 1998 vastgeklonken aan andere munteenheden. Waarom komen jullie nu pas met deze actie?
„In 2005 heeft directielid Henk Brouwer van De Nederlandsche Bank (DNB) de onderwaardering van de gulden toegegeven. Politici en bankbestuurders ontkenden dit. Niet veel later liet het ministerie van Financiën zich in het Parool ontglippen dat minister Zalm heeft gelogen in het landsbelang. Op dat moment zag initiatiefnemer André ten Dam voldoende aanknopingspunten.”

Belichten jullie niet alleen de nadelen? De goedkope wisselverhouding is immers goed geweest voor de export.
„Dat voordeel geldt alleen voor grote bedrijven en dan ook nog voor een korte periode. Mkb-ers en consumenten profiteerden niet. Die zagen prijzen stijgen, onder andere door duurdere import. Hierdoor kwam de consumptie onder druk te staan. Voor de invoering scoorde de Nederlandse economie bovengemiddelde cijfers, na de invoering hoorde ons land ineens bij de probleemgevallen. Dat zegt voldoende.”

Bij de berekeningen blijven andere variabelen buiten beschouwing. Is dat eerlijk?
„Het staat onomstotelijk vast dat de startpositie niet goed was. En of de schade nu 160 of 140 procent van het inkomen bedraagt, dat is minder relevant. Wij hebben slechts vooronderzoek gedaan. Er is een wetenschappelijke analyse nodig om alle dwarsverbanden te leggen. Dat wordt een ingewikkelde berekening.”

Hoe groot schatten jullie de kans in op een succesvolle rechtsgang?
„Advocaat William Schonewille, bekend van aandelenleasezaken, ziet voldoende aanknopingspunten omdat minister Zalm heeft gelogen in de Tweede Kamer. Ik schat de kans op succes op ongeveer 80 procent, al zal het een lange weg zijn.”

Economen zijn minder positief over de afloop.
„Een econoom heeft het al lastig genoeg met zijn eigen vak. Die moet niet iets gaan roepen over juridische vraagstukken. Daar zijn juristen voor, laat die hun oordeel maar geven.”