Niet eerder waren zo veel betrokken partijen in de ontwikkelingssector met zo veel mensen vertegenwoordigd. Hulporganisaties waren er natuurlijk, ambtenaren, ministers en staatssecretarissen, maatschappelijke instellingen en talrijke vertegenwoordigers van het bedrijfsleven. „Van geitenwollen sokken tot driedelig grijs”, vatte Koenders samen. Ze sloten met elkaar in totaal 37 akkoorden die er uiteindelijk toe moeten leiden dat armoede en rijkdom in de wereld minder ongelijk zijn verdeeld.In 2000 hebben de VN-landen afgesproken dat de armoede binnen vijftien jaar moet zijn gehalveerd, dat de kindersterfte drastisch wordt teruggedrongen, dat ieder kind in 2015 naar school gaat en dat vrouwen in die periode dezelfde rechten verwerven als mannen. In augustus is de termijn voor de helft voorbij, maar het ziet er niet naar uit dat de zogeheten Millenniumdoelstellingen worden gehaald.

Koenders wil het er naar zijn zeggen „niet bij laten zitten” en heeft de eerste honderd dagen als minister benut om vooral te luisteren naar de mensen die zich dagelijks met hulp aan ontwikkelingslanden bezig houden. Dat was meer dan een verplicht aanhoren. Er is veel lof over de bereidheid van de nieuwe minister om ideeën over te nemen.

Directeur Jan Lock van de reformatorische hulporganisatie Woord en Daad kan dat laatste alleen maar onderschrijven. In het akkoord dat zaterdag werd gesloten ter ondersteuning van het beroepsonderwijs en van het midden- en kleinbedrijf in de derde wereld herkende hij veel van wat hij eerder naar voren had gebracht. „We hebben op die terreinen veel ervaring en daar heeft Koenders veel mee gedaan. Zijn voorganger Van Ardenne had de zaak toch meer dichtgetimmerd”, aldus Lock, die als een van de weinige vertegenwoordigers van het christelijke Prismaplatform aanwezig is.

Koenders is niet met lege handen gekomen. Hij presenteert het Schoklandfonds, een pot met 50 miljoen euro voor iedereen die goede ideeën heeft voor het behalen van de Millenniumdoelen. Vervolgens mag de populaire zanger Marco Borsato, ambassadeur van de organisatie War Child, los. Zelfs in het aanpalende Waterstaatkerkje vergaat horen en zien.

Een paar kilometer verder, in tenten bij de Oude Haven van Schokland, kan gelukkig in alle rust worden gedebatteerd. Belangrijke thema’s komen langs, zoals de vergroting van kansen voor ontwikkelingslanden op de wereldmarkt, bescherming van het klimaat en het creëren van vrede en veiligheid als voorwaarde voor ontwikkeling.

Religie als belangrijke factor in het zuiden komt niet echt aan bod. De afgelopen jaren is onderkend dat er (weer) meer oog moet komen voor dit thema. Het leven in de meeste ontwikkelingslanden is immers doordrenkt van religie. In Schokland komt het vooral in negatieve zin aan de orde. Ex-minister Voorhoeve, tegenwoordig actief in de sector van ontwikkelingssamenwerking, ijvert voor het vrouwencondoom en neemt het religieuze leiders kwalijk dat zij zich hiertegen verzetten. „Ze zullen moeten kiezen tussen mensenlevens en volstrekt verouderde opvattingen.”

Hij krijgt tegengas van CU-Kamerlid Wiegman. Zij pleit voor een andere aanpak: het smeden van een vertrouwensband met kerken in het zuiden om zo het gesprek aan te kunnen gaan, niet alleen over voorbehoedsmiddelen, maar ook over het bevorderen van stabiele relaties en de wijze waarop mannen met vrouwen omgaan.

Staatssecretaris Bussemaker (Volksgezondheid) ziet mogelijkheden om de tegenstellingen op dit punt te overbruggen. „Neem het verschil in opvattingen over abortus tussen PvdA en CU. Dat verhindert niet dat we het samen eens zijn over goede seksuele voorlichting.”