De mariniers streken begin deze week neer op het verlaten vliegveldje Bibi Terra in de woestijn ten zuiden van Kandahar. De airstrip werd ooit gebouwd voor een rijke Arabier om zijn jachtgebied te bereiken. Binnen anderhalf uur hadden de Amerikanen landingslichten neergezet en de baan verstevigd, zodat vastvleugelige toestellen, zoals de transportkist KC-130, konden landen.

„Het is geen bezettingsmacht”, verzekerde de Amerikaanse minister van Defensie, Donald Rumsfeld. „Het doel is een basis in te richten om van daaruit de druk op Taliban-troepen op te voeren.” President Bush liet nadrukkelijk doorschemeren dat de mariniers steun verlenen aan de Special Forces die jagen op Osama bin Laden en zijn maten. „We roken ze helemaal uit. Zij zijn op de vlucht.”

Kleine eenheden van speciale troepen, zoals de Groene Baretten en de Navy Seals, zijn al sinds het begin van de oorlog in Afghanistan. Een van de belangrijkste opdrachten van de ”leathernecks”, zoals de mariniers heten wegens de lederen kraag in hun vroegere uniform, is dan ook het opsporen en uitschakelen van kopstukken van de Taliban en terroristen van Osama bin Ladens al-Qaida. Het Pentagon gaat ervan uit dat de belangrijkste leiders zich schuilhouden in Kandahar en in grotten in de omringende heuvels.

Achtertuin
Op en in enorme amfibische troepenschepen voor de kust van Pakistan –de USS Peleliu en USS Bataan– bevonden zich eind vorige week meer dan 4000 mariniers. Ze zijn uitgerust met pantservoertuigen, tanks en artillerie en hebben een ’eigen’ luchtmacht van onder andere Cobra-gevechtshelikopters en verticaal stijgende en dalende Harrier-straaljagers.

„Binnen twee dagen hebben we meer dan duizend mariniers in de achtertuin van de Taliban”, zei de generaal der mariniers, James Mattis, aan boord van de USS Peleliu maandag. „Dat is een formidabele strijdmacht.” Mattis is commandant van de operatie.

Militairen van de 15e expeditionaire troepenmacht der mariniers, met thuisbasis Camp Pendleton in Californië, werden als eersten met transporthelikopters van het type CH-53E Super Stallion en CH-46 Sea Knight naar Afghanistan gevlogen. De heli’s werden vergezeld door AH-1W Cobra en UN-1N Huey-gevechtshelikopters, Harrier-jagers en andere vliegtuigen. Niet dat er iets van tegenstand onderweg in de lucht en vanaf de grond werd verwacht, maar het is het zekere voor het onzekere nemen.

Vanaf de moederschepen in de Arabische Zee is het dik 600 kilometer vliegen naar het zuiden van Afghanistan. Zeker voor helikopters een hele ruk. De Amerikanen spreken dan ook over de qua afstand langste amfibische beweging in de historie van de Amerikaanse mariniers. De helikopters vlogen laag over de grond en werden onderweg verschillende keren in de lucht bijgetankt.

Slachtoffers
Het ontplooien van de mariniers is een belangrijke omwenteling in de oorlog die tot nu toe voornamelijk vanuit de lucht werd gevoerd. Het gevaar dat landgenoten in ”bodybags” terugkeren op vaderlandse bodem is groter dan ooit. President Bush bereidde in verschillende toespraken de bevolking erop voor dat er slachtoffers kunnen vallen aan Amerikaanse zijde. Een grote meerderheid van de 260 miljoen ’thuiswonende’ Amerikanen is overigens bereid die prijs te betalen.

Iedere marinier heeft meer dan 60 kilo aan spullen bij zich. Voordat de mannen –vrouwen zijn er niet bij het korps– de Peleliu verlieten, schilderden ze op hun rugzakken en wapens zwarte silhouetten van het World Trade Center en de kreet: 9/11. De mannen zijn, volgens hun commandanten, tot in hun teennagels gemotiveerd om de aanslagen in hun vaderland te wreken.

In feite is de actie van deze week niets anders dan een compleet kampement overbrengen naar het hol van de leeuw. De mariniers vestigden zich op nauwelijks 90 kilometer afstand van het Taliban-bolwerk Kandahar in het zuiden van Afghanistan. Niet dat ze zullen proberen dit bolwerk in te nemen. Dit vuile en levensgevaarlijke werk laten de Amerikanen graag over aan de Afghaanse stammen. Naar verluidt hebben de commandanten dollars en goud bij zich om de stamhoofden om te kopen.

Riskant
De mariniers zijn geoefend in het type ’schoonveegoperaties’, dat ook wel MOUT wordt genoemd: ”military operation in urban terrain”. Hoewel de mariniers hierin grondig zijn getraind, worden deze MOUT-missies algemeen als zeer riskant beschouwd. Tijdens de jaarlijkse Urban Warrior-oefeningen, die het United States Marine Corps in Californië houdt, vallen bij dit soort straatgevechten altijd tientallen ’oefendoden’.

Echte doden waren er te betreuren bij straatgevechten in de Somalische hoofdstad Mogadishu. Toen daar tijdens een actie in 1993 enkele Black Hawk-helikopters neerstortten, verloren vijftien Amerikaanse commando’s het leven. De beelden van een dode Amerikaanse soldaat die door een uitzinnige menigte door de straten van Mogadishu werd gesleept, gingen de hele wereld over.

De huidige operatie in Afghanistan is ”Swift Freedom” (Snelle Vrijheid) genoemd. Of het zo snel en schoon gaat moet de komende dagen blijken. Boobytraps, mijnen en sluipschutters vormen de grootste gevaren. Als de Amerikaanse troepen Bin Laden te grazen nemen, dood of levend, zullen ze in ieder geval maken dat ze snel weer uit het woestijnachtige land verdwijnen.

Mochten de mariniers de komende dagen op een of andere manier in de problemen komen dan kunnen ze rekenen op ruggensteun van collega’s van de landmacht. In Oezbekistan is de 10e Mountain Divisie gelegerd. Die zet binnen enkele dagen een invasie op poten.