Een voorlopig onderzoek zal over twee à drie dagen worden afgesloten en op basis daarvan zal de rechter volgende week besluiten om al dan niet tot vervolging over te gaan, zei woordvoerder Ali Reza Jamshidi.De vier Amerikanen die vastzitten, zijn vredesactivist Ali Shakeri, Haleh Esfandiari, directeur van het Midden-Oostenprogramma van het Woodrow Wilson International Center for Scholars, planoloog-consulent Kian Tajbakhsh en journalist Parnaz Azima. Alleen de laatste is nog op vrije voeten, maar hij mag Iran niet verlaten.

Jamshidi zei dat alle verdachten zijn aangeklaagd wegens het ondermijnen van de nationale veiligheid. Vier weken geleden beschuldigde Jamshidi hen ook van spionage, maar die beschuldiging liet hij dinsdag achterwege.

Familie, collega’s en werkgevers van de vier hebben de beschuldigingen tegengesproken en de Amerikaanse president George Bush heeft hun onmiddellijke vrijlating geëist.

Jamshidi ontkende berichten als zou de Iraanse advocate Shirin Ebadi, die in 2003 werd onderscheiden met de Nobelprijs voor de vrede en die optreedt als raadsvrouw voor Esfandiari, niet bij haar cliënte worden toegelaten. Ook wees hij de bezorgdheid van mensenrechtenorganisaties als Human Rights Watch over de toestand van gedetineerde Amerikanen in de beruchte Evingevangenis, vooral waar het de 67-jarige Esfandiari betreft, van de hand.

Esfandiari en de organisatie waarvoor zij werkt zijn door het Iraanse Inlichtingenministerie beschuldigd van het opzetten van netwerken van Iraniërs met als doel in Iran een ’zachte revolutie’ te bewerkstelligen, zoals die welke na de val van de Sovjet-Unie een eind maakten aan de communistische regimes in verschillende Oost-Europese landen. Esfandiari heeft de afgelopen jaren talrijke prominente Iraniërs naar de VS gehaald om over de politieke situatie in Iran te spreken, onder wie ook aanhangers van de regering in Teheran.

De Iraanse minister van Buitenlandse Zaken, Manouchehr Mottaki, heeft dinsdag gezegd dat Iran ervoor zal zorgen dat de Verenigde Staten spijt krijgen van hun gevangenneming van vijf Iraanse functionarissen in Irak. De vijf werden in januari door Amerikaanse troepen opgepakt in de Noord-Iraakse stad Irbil en bevinden zich nog altijd in Amerikaanse detentie. Het Amerikaanse leger verdenkt hen van banden met een netwerk dat de opstandelingen in Irak van geld en wapens voorziet. Volgens Iran gaat het om diplomaten.

„Wij waarschuwen de Amerikanen onze diplomaten zo spoedig mogelijk vrij te laten”, zei Mottaki. Hoe Iran denkt te bereiken dat de VS hun handelwijze zullen betreuren, zei hij niet.