Na Duitsland, Luxemburg en Nederland hebben de Vlamingen -en daardoor ook de Walen- afscheid genomen van paars. Voeg daarbij dat Sarkozy in Frankrijk zich eveneens wil rekenen tot het christendemocratisch kamp, dan dringt de vraag zich op of er sprake is van een christelijk ontwaken.Positief is dat deze partijen, afgezien dan van de Franse, zich niet schamen de ”c” van christelijk te voeren. Die naam zegt iets over de wortels van de beweging en over het profiel. Hij grijpt terug op de joods-christelijke traditie, die nadrukkelijk een stempel heeft gezet op de Europese beschaving. Die naam herinnert kiezers eraan dat er meer is tussen hemel en aarde dan het puur materiele; dat er hogere waarden zijn.

Tegelijk is het wel de vraag of kiezers vanuit die overwegingen hun stem hebben gegeven aan de christendemocraten. Wie de politieke geschiedenis van de laatste honderd jaar in de verschillende Europese landen beschouwt, zal al snel een slingerbeweging bij de reeks van verkiezingsuitslagen ontdekken. Grofweg: na een preiode van progressieve politiek komt een meer conservatieve; na een liberale een socialistische.

In die pendel heeft ook de christendemocratie een plaats, vooral in landen waar het politieke landschap minder gefragmenteerd is dan in Nederland. Vanwege hun middenpositie konden het CDA en zijn voorlopers deelnemen aan regeringen met zowel een progressief als een conservatief karakter. In bijvoorbeeld Duitsland ligt dat anders. Door het geringere aantal politieke partijen daar droeg elk van de politieke spelers een meer uitgesproken karakter.

De achtergrond van deze pendelbeweging in de politiek is dat de kiezer bij het uitbrengen van zijn stem vaak wil afrekenen met het verleden en pleit voor een nieuwe koers. Dat is ook een belangrijke verklaring voor het huidige succes van de christendemocratische partijen in Noordwest-Europa.

Met de keus voor deze politieke lijn heeft de kiezer te kennen gegeven genoeg te hebben van het achterliggende, veelal paarse, beleid. Voornaam bezwaar daartegen is dat het accent op individuele vrijheid uiteindelijk toch niet het verwachte geluk heeft gebracht. De alom gehoorde roep om meer aandacht voor gemeenschappelijke waarden en normen is daar een duidelijke exponent van. Met alle kritiek die er door commentatoren op ”moraalridder” Balkenende wordt gegeven, is juist hij degene die de behoefte aan herstel van normen goed heeft gepeild. Dat verlangen is ook buiten onze grenzen aanwezig.

Daar komt bij dat de christendemocratische beweging met haar aandacht voor gemeenschapszin veel mensen aanspreekt die genoeg hebben van het heersende egocentrisme. Zorg en aandacht voor elkaar hebben het in onze samenleving jarenlang af moeten leggen tegen carrièrezucht en eigenbelang.

Natuurlijk staat de aandacht voor waarden en normen en voor gemeenschapszin niet los van het christelijk gedachtegoed. Sterker, ze zijn rechtstreeks te herleiden naar de Bijbel. Het probleem is echter dat veel christendemocratische politici en kiezers denken dat deze noties los verkrijgbaar zijn. Terwijl de Bijbel ze verbindt aan het geloof in God en Zijn gezag over schepping en schepsel.

Daarom deinzen de christendemocraten ervoor terug om strikte (ethische) regels aan de maatschappij op te leggen. Ze willen liever overtuigen dan mensen binden. Dat feit tempert bij orthodoxe christenen in belangrijke mate de vreugde over het reveil. Christendemocraten zouden met dit kiezersmandaat een helder reveil moeten blazen.