„Piep, piep.” De teller in de Renault Espace tikt lekker door. De bestuurder rijdt een paar honderd meter over de Prinses Beatrixlaan in Den Haag en is 0,024 euro kwijt. Rechtsaf slaan, kruispunt -„piep”- over, rechtdoor en aan het eind van de weg -„piep”- rechtsaf. Deze zijweg is iets goedkoper, -„piep”- opgeteld 0,083 euro.Ieder piepje uit het computerkastje voor rekeningrijden markeert een virtuele sectie op de weg. Elke kilometer is kassa. Het kastje (”on board unit”) is gekoppeld aan een enkele gps-satellieten, die met een nauwkeurigheid van 99,8 procent de afgelegde afstand en tijd vastleggen.

Voor de kruising met de Juliana van Stolberglaan gaat het even mis. De demonstrateur van een nieuw Siemenssysteem voor kilometerbeprijzing pakt de verkeerde voorsorteerstrook. Haastig zet hij de auto in z’n achteruit. „Krijgen we nu korting?”

Siemens verzorgt in Den Haag een demonstratie rekeningrijden. „Technologisch zijn er geen obstakels meer voor invoering”, verklaart manager elektronische tolheffing Bart Vuijk bij het technologieconcern. Een korte demorit van 3,68 kilometer over zes secties kost in totaal 24,2 cent.

De overheid kan zelf beslissen welk prijskaartje aan een rit over een bepaald tracé hangt. De kosten kunnen desgewenst variëren per tracé en tijdstip van de dag, waarbij onderscheid kan worden gemaakt tussen hoofd- en ventwegen.

Afrekenen gebeurt via een mobiele verbinding met een centraal verwerkingsbedrijf. Deze ’rekenkamer’ bevindt zich bij het Siemensconcept in Wenen. Siemens werkt wereldwijd mee aan systemen voor rekeningrijden. Het concern is actief in India, Groot-Britannië, de VS, Australië en Duitsland.

Nederland werkt ook aan een systeem van kilometerbeprijzing. De vooruitzichten voor de weg zijn somber. De Nota Mobiliteit rekent op een groei van het aantal files tot 2020 met zo’n 40 procent. Het vrachtvervoer stijgt in die periode met 60 tot 80 procent.

Het ministerie probeert het fileprobleem beheersbaar te maken door de drie b’s: de bouw van snelwegen, een betere benutting van wegen en een beprijzing van kilometers. Door deze maatregelen moet het huidige aantal files in 2020 juist met 40 tot 50 procent zijn afgenomen.

Siemens staat in de startblokken om ook in Nederland een systeem voor rekeningrijden aan de man te brengen. Het nieuwe concept is gebaseerd op bestaande satelliettechnologie, die is verbonden met een gps-kastje in de auto. Wachten op de komst van het Galileosatellietsysteem, de Europese tegenhanger van het Amerikaanse gps, is niet nodig, verzekert Marco Jungbeker, directeur ”Traffic & Transportation” van Siemens.

Het elektronicaconcern heeft een systeem voor rekeningrijden ontwikkeld dat straks kan werken op basis van gps én Galileo. Siemens rekent erop dat een invoering binnen twee tot drie jaar realistisch is. Voorwaarde is wel dat de Tweede Kamer in 2008 enkele wetwijziging voor de wegenbelasting en de belasting op de aanschaf van een auto (bpm) goedkeurt.

Het kabinet wil het rekeningrijden in 2011 invoeren. Volgens veel verkeersspecialisten is dat al een behoorlijk ambitieuze doelstelling. Deze week uitte het CDA nog ernstige twijfels over de haalbaarheid van 2011 als invoeringsjaar.

Volgens Siemens is die zorg niet op feiten gebaseerd. De multinational geeft aan dat het juist nog een stuk sneller kan binnen het door het ministerie geraamde budget van 2,2 miljard euro. De jaarlijkse exploitatiekosten bedragen ongeveer 400 miljoen euro, ongeveer 5 procent van de verwachte opbrengst.

Een schrikbeeld van elke overheid is het plaatsen van tolpoortjes. Deze zijn duur in aanschaf en onderhoud. Niet nodig, benadrukt Vuijk. „In ons systeem kunnen alle mogelijke lokale, regionale en landelijke varianten van elektronisch rekeningrijden worden opgenomen.”

Invoering van kilometerbeprijzing biedt ook mogelijkheden om actuele verkeersinformatie te combineren met routenavigatie en ov-reisinformatie. Ook de kilometeradministratie en betaaldiensten voor parkeerplaats en benzinepomp kunnen aan het systeem worden toegevoegd. Evenals allerlei niet-noodzakelijke ”infotainment”. De klant is koning.