Jerry Falwell (1933-2007)
WASHINGTON - De Amerikaanse televisiedominee Jerry Falwell, die dinsdag op 73-jarige leeftijd overleed, smeedde de conservatieve christenen in zijn land aaneen tot een invloedrijke politieke beweging. Bekendheid verwierf hij onder meer met uitspraken over het morele verval en, later, over de islam.
Falwell, een van de bekendste predikanten behorend tot de Conventie van Zuidelijke Baptisten, werd op 11 augustus 1933 in Lynchburg, Virigina, geboren. In 1979 stichtte hij de conservatief-christelijke beweging Moral Majority. Deze kreeg in haar hoogtijdagen de steun van 6 miljoen christenen in de hele Verenigde Staten. Ze streden tegen de legalisering van abortus, het homohuwelijk en tegen onderwijs dat gestoeld was op de evolutietheorie van Darwin. Verder maakten zij zich sterk voor het gebed op school.Als een van de eerste evangelicale predikers begreep de zoon van Carey en Helen Falwell de macht van de media. In 1956 studeerde hij af aan het Baptist Bible College in Springfield. Vervolgens zette hij zijn eigen gemeente op, Thomas Road Baptist Church in Lynchburg. Wat begon als een genootschap van 35 volwassenen en hun kinderen groeide via radio en televisie uit tot een miljoenenimperium.
Met zijn radiopreken en wekelijkse televisie-uitzendingen bereikte Falwell een steeds groter wordend publiek. Vanaf 1971 werden de wekelijkse diensten in zijn Thomas Road Baptist Church in de hele VS uitgezonden.
Lange tijd was Falwell een verklaard tegenstander van vermenging van religie en politiek. In de jaren zeventig veranderde zijn standpunt echter. Dat leidde uiteindelijk tot de stichting van Moral Majority, in 1979, waarmee hij conservatieve christenen politiek mobiliseerde. Hij zou Ronald Reagan zijn verkiezingsoverwinningen (1980 en 1984) hebben bezorgd.
De predikant leidde ook buiten de politiek de strijd tegen het morele verval. Hij ageerde tegen mannenbladen als Penthouse, Playboy en Forum én tegen winkelketens die dergelijke tijdschriften verkochten.
In 1989 hief Falwell Moral Majority op. Hij bleef actief als tv-dominee.
Meerdere van zijn uitspraken deden in Amerika en daarbuiten veel stof opwaaien. Zo noemde hij de profeet Mohammed in 2002 een terrorist, waardoor hij zich de boosheid van onder meer de Amerikaanse Raad van Kerken en de islamitische wereld op de hals haalde. Falwell bood vervolgens zijn excuses aan.
Openlijk steunde de predikant de herverkiezing van president Bush. In 1999 waarschuwde hij ouders voor de invloed van het peutertelevisieprogramma de Teletubbies. Een van deze figuurtjes zou homoseksueel zijn en als rolmodel kinderen moreel beschadigen.
Falwell, die dinsdagmorgen dood werd aangetroffen in zijn kantoor, was getrouwd en vader van drie kinderen. Veel vooraanstaande personen, onder wie president Bush, reageerden inmiddels op zijn overlijden. Bush, tegen het persbureau AP: „Als de stichter van de Thomas Road Baptist Church in Lynchburg leidde Jerry een leven in geloof en riep hij mannen en vrouwen met allerlei achtergronden op om in God te geloven en hun gemeenschap te dienen. Een van de bijdragen van blijvende waarde die hij leverde, was de oprichting van de Liberty Universiteit, waar hij jonge mensen leerde om trouw te blijven aan hun overtuiging en te vertrouwen op Gods Woord in alle stadia van hun leven.” Falwell richtte de christelijke universiteit in Lynchburg op in 1971.
Evangelist Billy Graham was vele jaren met hem bevriend. „We waren het niet altijd overal over eens”, zei hij in een reactie tegen AP. „Maar ik kende hem als een man van God. Hij verwezenlijkte meer dan de meeste geestelijken van zijn generatie. Sommigen van mijn kleinkinderen gingen en gaan naar de Liberty Universiteit. Hij laat een grote leegte achter in de evangelicale wereld.”
