Dat blijkt uit een studie van drs. Simon Polinder van Prisma, een samenwerkingsverband van christelijke hulporganisaties zoals Dorcas, Woord en Daad en ZOA. Polinder heeft zojuist een onderzoek afgerond naar gezinsbeleid in ontwikkelingssamenwerking. Het bijbehorende rapport wordt dinsdag gepresenteerd. Een symbolische datum: 15 mei is door de Verenigde Naties uitgeroepen tot Dag van het Gezin.Niet alleen in het westen, maar ook in ontwikkelingsgebieden staat het gezin onder druk. Een veelvoorkomend verschijnsel in de derde wereld is dat de man langdurig van huis is omdat er dichtbij geen werk is. Zijn voortdurende afwezigheid is slecht voor de relatie zowel met zijn vrouw als met de kinderen.

Een andere bedreiging is aids. Het aantal weeskinderen als gevolg van deze epidemische ziekte is de laatste tien jaar explosief gegroeid. Verder begint de vergrijzing zich in het zuidelijk deel van de wereld te manifesteren, wat eveneens ongunstig is voor het gezin.

Maar ook op politiek niveau pakken donkere wolken zich samen. Moderne ideeën zijn vanuit het westen overgewaaid naar het zuiden, waardoor bijvoorbeeld het huwelijk vaak niet meer wordt gezien als een onverbrekelijke verbintenis, maar als een contract dat eventueel kan worden opgezegd.

Deze ontwikkeling heeft intussen een sterke reactie opgeroepen. Polinder wijst op de gezinslobby van een wereldwijde coalitie die hij aanduidt als „Christelijke Rechts binnen de Verenigde Naties.” Het initiatief voor deze lobby is afkomstig uit de VS en is ontstaan uit onvrede over de resultaten van de Bevolkingsconferentie van Caïro in 1994. Tijdens die conferentie zagen progressieve krachten kans radicaalfeministische ideeën wijd en zijd te verspreiden.

In Christelijk Rechts werken protestanten, rooms-katholieken, mormonen en zelfs moslims nauw samen, waarbij als gemeenschappelijk uitgangspunt geldt dat het gezin de hoeksteen van de samenleving is en religieuze wortels heeft. Ook trekken ze samen op in hun verzet tegen het recht op abortus en het homohuwelijk.

Hoe pakt deze strijd tussen conservatieven en progressieven uit?

Polinder: „Dat is moeilijk te zeggen. Maar dat Christelijk Rechts niet bij voorbaat kansloos is, heeft de praktijk al bewezen. Drie jaar geleden is door inspanningen van de pro-familybeweging met driekwart meerderheid een resolutie aangenomen door de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties waarin werd bevestigd dat het gezin de natuurlijke en fundamentele groepseenheid van de samenleving is. Ook legde deze resolutie vast dat het gezin de eerste verantwoordelijkheid heeft voor de opvoeding vanaf de kindertijd tot de volwassenheid, dat het huwelijk de basis is voor het gezin en dat het gezin de beste plek is voor een harmonieuze ontwikkeling van het kind.”

Opmerkelijk is dat de EU deze verklaring niet heeft willen ondertekenen. Ons land, dat bij die gelegenheid de EU vertegenwoordigde, stelde dat het gezin in de loop van de tijd van gedaante is veranderd en dat de Staat zich in dit verband terughoudend diende op te stellen. „Wat dat betreft kan Nederland nog wat leren van Iran”, tekent Polinder aan. „Dat stelde dat het ontbreken van een duidelijke internationale definitie van het gezin geen reden is om af te zien van gezamenlijke inspanningen om de veiligheid en integriteit van de samenleving te waarborgen door het creëren van gezonde gezinnen.”

Maakt het uit oogpunt van het belang van gezin of familie nog uit dat PvdA’ er Koenders nu Ontwikkelingssamenwerking doet in plaats van Ardenne (CDA)?

Polinder: „Dat ligt eraan. Vanouds is het thema gezin en familie natuurlijk veel meer een christendemocratisch dan een sociaaldemocratisch idee. Anderzijds is het zo dat minister Koenders in het verleden voor de Verenigde Naties heeft gewerkt en sterk gericht is op Afrika. Het is haast onmogelijk om in Afrika werkzaam te zijn zonder je te realiseren dat het gezin een heel belangrijke waarde heeft. Bovendien zou het wel heel tegenstrijdig zijn als we op internationaal niveau niets zouden doen met het gezin, terwijl we op hetzelfde moment een minister voor Jeugd en Gezin hebben.”