Het gaat om een al jarenlang slepende kwestie. De Verenigde Staten kennen in het kader van het zogeheten Foreign Sales Corporation-programma (FSC) via de vennootschapsbelasting voordelen toe aan Amerikaanse bedrijven met vestigingen elders in de wereld. De EU vindt dit een vorm van volgens de internationale concurrentievoorschriften niet toegestane financiële steun.

Zij werd begin dit jaar door de Wereldhandelorganisatie (WTO) op dit punt in het gelijk gesteld. Vrijdag besliste deze in Genève gevestigde instantie, waarvan 144 landen lid zijn, over de omvang van de tegenmaatregelen die zij billijk acht.

De genoemde 4 miljard dollar stemt ongeveer overeen met het bedrag dat de Unie eiste. De Europese Commissie reageert dan ook met tevredenheid op de uitspraak. „Dit vonnis maakt klip en klaar duidelijk wat het kost als je de regels overtreedt”, aldus commissaris Lamy (Internationale Handel).

Niet eerder gaf de in 1995 opgerichte WTO groen licht voor zulke forse sancties. De regering in Washington erkent dat zij met de betrokken faciliteit fout zit, maar zij becijfert de jaarlijkse schade voor het bedrijfsleven aan de overzijde van de Atlantische Oceaan op ten hoogste ruim 1 miljard dollar.

Inmiddels zijn in het Amerikaanse Congres initiatieven genomen om de bestaande fiscale bepalingen te wijzigen. Het is niet uitgesloten dat de EU eerst afwacht wat er uit de bus rolt alvorens zij gebruikmaakt van het recht om tot actie over te gaan. President Bush verklaarde eerder dit jaar dat hij zich zal neerleggen bij de opvatting van de WTO. Lamy van zijn kant heeft gezegd meer te zien het afschaffen van het regime dan in het toepassen van strafheffingen.

Een concern als vliegtuigfabrikant Boeing keert zich echter fel tegen het mogelijk verdwijnen van de voordelen. Het schrappen ervan kost zo’n 10.000 banen, waarschuwt deze multinational.

De twee economische grootmachten is er veel aan gelegen het conflict niet op de spits te drijven. Hun onderlinge relatie staat toch al volop onder spanning. Zo ruziën zij in de sfeer van de handel ook over de door de VS afgekondigde verhoging van de invoertarieven op staal. Het geschil op dat terrein is door de EU eveneens voor een oordeel voorgelegd aan de WTO.