Jouw Mondzorg is de eerste tandartspraktijk in Nederland die zich richt op deze specifieke doelgroep. Mondhygiënisten begeleiden de dak- en thuislozen bij de preventieve zorg voor hun gebit, stellen een behandelplan op en boren zelfs indien nodig. Voor meer specialistische zorg is er een tandarts aanwezig.Jouw Mondzorg is geboren uit nood, vertelt mondhygiëniste Renee Wolff. Veel sociaal kwetsbare mensen hebben behoefte aan tandheelkundige zorg, maar kunnen nergens terecht. Ze komen hun afspraken lang niet altijd na, soms zijn ze onverzekerd en de meesten zijn bang voor de tandarts. „Daar gaan we heel bewust mee om, zodat we de patiënten echt op hun gemak stellen en ze dus ook blijven komen”, aldus Wolff.

„Dak- en thuislozen hebben vaak een slecht gebit”, gaat Wolff verder. „We moeten hier veel trekken en boren. Sommige mensen hebben al jaren geen tandarts gezien en poetsen ook allang niet meer.”

Voorheen gingen dak- en thuislozen alleen naar de tandarts als ze echt krom lagen van de pijn, constateerde de GG&GD Utrecht op medische spreekuren voor dak- en thuislozen. Dankzij deze praktijk kan de continuïteit van de mondzorg beter geregeld worden, hopen de medewerkers, de GG&GD en de zorginstellingen.

Tandarts Henk Nijdam vindt het een goed teken dat dak- en thuislozen de praktijk opzoeken. „Een goed gebit is het begin van zo veel meer. Als de tanden er weer netjes uitzien, durven mensen weer te lachen en te praten. Ze kunnen weer op sollicitatiegesprek zonder zich te hoeven schamen.”

Een goed voorbeeld daarvan is een patiënte van Wolff. „Die mevrouw had al drie jaar geen gebit. Ze keek ernaar uit om een aantal dingen weer te gaan eten. Ze moest één keer per week komen in afwachting van haar kunstgebit en je zag haar steeds meer opleven.”

De GG&GD steunt de praktijk het eerste jaar, waardoor er financiële achtervang is wanneer patiënten niet komen opdagen. Mensen die niet verzekerd zijn, worden bij acute nood wel geholpen, maar voorwaarde voor verdere behandeling in de praktijk is een aanvullende verzekering en contact met een zorgverlener. Op die manier dient de praktijk ook als een soort lokkertje om dak- en thuislozen in een zorgtraject te krijgen.

In de praktijk moeten ongeveer 4400 mensen terechtkunnen. Het gaat dan om 1200 dak- en thuislozen en nog eens 3200 sociaal kwetsbaren. „Maar de deur staat ook open voor mensen die niet in die doelgroepen vallen. We zijn een gewone tandartsenpraktijk, we hebben alleen meer aandacht voor een specifieke doelgroep”, aldus Nijdam.

Zorgmodel
De tandartspraktijk voor dak en thuislozen past goed binnen het Utrechts model voor zorg.
De gemeente werkt er sinds een aantal jaar aan de dak en thuislozen van de straat te krijgen. „Inmiddels slaapt er niemand meer op straat en gaat het steeds beter met de daklozen”, concludeert Yolanda van Doeveren van de GG&GD Utrecht.

In 2000 besloten de Utrechtse politiek en verschillende zorginstellingen dat de situatie van dak en thuislozen niet langer humaan en houdbaar was. Velen leefden onder winkelcentrum Hoog Catharijne onder erbarmelijke omstandigheden.

„We zijn toen begonnen met de bouw van hostels, waardoor we veel mensen een plaats konden bieden om te wonen”, aldus Van Doeveren.

Ook creëerde de gemeente gebruikersruimtes. „Het beleid is sociaal maar streng. Nu er voorzieningen zijn, hoeven verslaafden niet meer op straat te gebruiken. Als het toch voorkomt, treedt de politie daar hard tegen op.”