Het is correct als Peter Morée stelt dat Charta een zeer pluriform gezelschap was. Daarbinnen werd verschillend gedacht. Maar toch was er op belangrijke momenten een standpunt waaraan alle chartisten zich conformeerden. Dat waren vooral de brieven die Charta ’77 deed uitgaan. Die waren ondertekend door de drie -van tijd tot tijd wisselende- woordvoerders. Aan die formele standpunten zijn wij -ook het IKV en de heer Morée- gebonden. Dat haalt zijn kritiek op het artikel van Jan van Klinken in het RD van 3 maart geheel onderuit.Eén zo’n brief was de verklaring van Charta ’77 aan de vredesbewegingen die zij op 16 november 1981 deed uitgaan. Dit was vijf dagen voor de grote vredesdemonstratie waar Mient Jan Faber zei: „Want datgene wat zij in Tsjechoslowakije aan het doen zijn, en je weet het misschien: Charta ’77 heeft zich solidair verklaard met de vredesdemonstratie hier!” De heer Faber beweert in zijn vorige week verschenen boek ”Vooruitgeschoven spionnen” dat hij zich op basis van deze Chartaverklaring uitliet. Terecht?

Wat schreef Charta echter? Ik citeer een essentiële passage: „Wij verwelkomen het daarom, dat er (…) vrienden van ons zijn. Vrienden die niet hebben geaarzeld hun solidariteit met diegenen van ons te tonen die (…) door onze machtsorganen aan persecutie, chicanes en nog grotere beperking van hun rechten werden blootgesteld. Het is onze wens dat zij voortaan blijven strijden voor de vrede in zijn ondeelbaarheid (…).”

Charta bedoelt hier dat „opkomen voor de mensenrechten” pas „strijden voor de vrede” is. Kort gezegd: Vrienden van Charta zijn zij (die zich solidariseren met hen) die opkomen voor de mensenrechten.

Rijst de vraag hoe Faber zijn uitspraak tijdens de demonstratie motiveerde. Zijn boek geeft het antwoord. Hij citeert er bovenstaande verklaring van Charta, waarbij hij steeds zij heeft vervangen door jullie. Ik citeer nu uit zijn boek dezelfde passage ingekort: „Wij waarderen het dat er onder jullie veel vrienden zijn (…). Het is onze wens dat jullie de strijd voor de vrede voortzetten.”

Zodoende is deze verklaring van Charta aan de vredesbewegingen gericht ten gunste van de vredesdemonstranten vertaald. (Want met ”jullie” worden nu de geadresseerde bedoeld.) Dit heet frauderen met de vertaling. Conclusie: Faber spande Charta ’77 voor zijn vredeskarretje. De plank misslaan is hier nog te zacht uitgedrukt.

Tendentieus
Peter Morée beweert dat er inzake Charta ’77 spanningen bestonden tussen het IKV en de Stichting Informatie over Charta ’77. Ik volgde destijds van beide organisaties alle publicaties. Nooit heb ik gelezen dat er sprake was van spanningen. Recent onderzoek in de archieven van beide organisaties heeft mij niet tot andere gedachten kunnen brengen. Er was gewoon sprake van een ”twee-handen-op-één-buik”-verhouding. Want deze stichting van de heer Morée publiceerde ook dezelfde misleidende vertaling van deze Chartaverklaring, terwijl men over de originele Tsjechische tekst beschikte! Maar ook andere stukken van Charta ’77 (of ermee samenhangend) over het onderwerp vrede werden met een tendentieus voorwoord aan de lezer misleidend gepresenteerd.

Het IKV en de Stichting Informatie over Charta ’77 hebben het doen voorkomen als zou Charta ’77 achter de vredesdemonstraties van het IKV staan. De vraag wie -als het gaat om deze onwaarheid- hier het meest baat bij zou hebben gehad, laat ik aan de lezer over.

De auteur is adviseur van de Stichting Geen Kerkgeld voor Geweld, die de reünie van Charta financieel mede mogelijk maakte.