In maart besloot de regering van president Bush tot het instellen van hoge importtarieven voor staal. Die ingreep leidde tot een harde botsing met de EU. In reactie daarop kondigde Washington de afgelopen tijd vrijstelling van de heffingen aan voor een reeks van producten. Deze week verscheen een nieuwe en tevens laatste lijst met 178 uitzonderingen. Dat bracht het totaal op 727, terwijl er meer dan 1300 verzoeken waren ingediend.

De Europese Commissie juicht de recente stap toe. „Het is een positief signaal”, zei commissaris Pascal Lamy (Internationale Handel) vrijdag in een commentaar. Een topambtenaar voegde daar echter aan toe: „Maar we zijn nog ver verwijderd van wat we willen.” In een officiële verklaring roept Brussel de VS op de marktbelemmeringen in hun geheel in te trekken. „De boodschap aan de autoriteiten ginds luidt: Laten we de handelsoorlog stoppen en laten we het spel spelen op basis van volledige concurrentie”, aldus Lamy.

Na de aanpassingen is meer dan de helft van de EU-export gevrijwaard van de verhoogde tarieven, die in sommige gevallen 30 procent bedragen. Het Brits-Nederlandse concern Corus en het Duitse Thyssen laten echter weten teleurgesteld te zijn. Corus beschikt over een vrijstelling voor slechts eenderde van zijn afzet aan de overzijde van de oceaan.

De Amerikanen beogen met hun beleid de eigen, verouderde en noodlijdende staalindustrie te beschermen tegen het aanbod van de veel efficiëntere en goedkoper opererende fabrikanten van elders. De Unie van haar kant acht die aanpak volstrekt in strijd met de regels voor een vrij verkeer van goederen en diensten en heeft daarom, samen met onder andere Japan, een klacht gedeponeerd bij de Wereldhandelsorganisatie (WTO) in Genève. Zij ziet geen reden om die procedure te stoppen. Een uitspraak van genoemde instantie volgt naar verwachting pas in 2003.

In juli stelden de ministers van Handel van de EU-landen een beslissing over een pakket sancties uit, in afwachting van de versoepelingen die de VS beloofden. De Commissie zal de komende weken de stand van zaken in detail bestuderen, zo deelt zij mee, en de conclusies voorleggen aan de bewindspersonen. Die moeten daarna een besluit nemen over eventuele vergeldingsacties, in de vorm van eveneens forse invoerheffingen op artikelen van uiteenlopende aard die Amerikaanse bedrijven verkopen in Europa.