Proces tegen Kosovaarse oud-premier
DEN HAAG - In Den Haag is maandag het proces begonnen tegen de Kosovaarse oud-premier en voormalig rebellenleider Ramush Haradinaj. Hij staat terecht voor het Joegoslaviëtribunaal van de Verenigde Naties en werd door hoofdaanklaagster Carla Del Ponte omschreven als krijgsheer en gangster in uniform. Haradinaj zou gruwelijke moorden op zijn geweten hebben.
Haradinaj was in 1998 en 1999 commandant van de etnisch Albanese Kosovaarse rebellenbeweging UCK in de regio Dukagjin. Daar zou zijn eenheid etnische Serviërs en van collaboratie met de vijand verdachte etnische Albanezen en zigeuners hebben vermoord, gemarteld, verkracht en verdreven. Behalve Haradinaj (38) staan ook Idriz Balaj (35) en Lahi Brahimaj (37) terecht, oud-UCK-strijders die Haradinaj ter zijde zouden hebben gestaan. Balaj zou aan het hoofd hebben gestaan van de gevreesde speciale UCK-eenheid Zwarte Adelaars, en in die hoedanigheid gruwelijke moorden hebben gepleegd.De veronderstelde oorlogsmisdaden en misdaden tegen de menselijkheid kunnen Haradinaj en zijn medeverdachten maximaal op een levenslange gevangenisstraf komen te staan. Alle drie beweren onschuldig te zijn.
De advocaat van Haradinaj omschreef zijn cliënt maandag als bindende factor voor zijn volk en vaandeldrager van het Kosovaarse streven naar onafhankelijkheid van Servië. Volgens de advocaat streed Haradinaj op eerbare wijze tegen de Servische overmacht. Bovendien probeerde hij in de strijd altijd het goede voorbeeld te geven aan zijn manschappen, aldus de advocaat. Del Ponte zei echter dat er niets heldhaftigs was aan de misdaden waarvan Haradinaj verdacht wordt.
Haradinaj ging na de oorlog de politiek in en was premier toen hij twee jaar geleden door het tribunaal werd aangeklaagd. Hij trad onmiddellijk af, zodat zijn premierschap na honderd dagen ten einde was, en gaf zich over aan het tribunaal. Het begin van zijn proces mocht hij afwachten in Kosovo, waar hij zich actief bezig bleef houden met de politiek.
De man die Del Ponte omschreef als „een gangster met macht, een duistere en dodelijke combinatie”, werd voor de radicale Albanezen oorlogsheld en in 2004 premier in Kosovo. In Kosovo geniet Haradinaj een heldenstatus. Er is een postercampagne gelanceerd om steun te betuigen aan de voormalige premier. Toen Haradinaj uit Kosovo vertrok, werd hij door honderden aanhangers toegejuicht. Maandag gingen in de geboorteplaats van Haradinaj 5000 mensen de straat op met vlaggen en afbeeldingen van hun held. Del Ponte zei maandag dat een aantal getuigen is bedreigd en vroeg de rechters van het Joegoslaviëtribunaal de getuigen te beschermen, omdat zij anders de aanklacht zal moeten intrekken.