Poppetjes (I)
Nu de discussies over het regeerakkoord vrijwel gereed is, maakt politiek Den Haag zich op voor discussies over de vraag wie welk departement gaat leiden.
Het CDA lijkt vooral bekende Haagse namen in te gaan zetten voor het nieuwe kabinet. De enige nieuwe naam is die van Smit, een van de opstellers van het CDA-verkiezingsprogramma. Hij zou uitstekend in het VU-kabinet passen: momenteel is hij bestuursvoorzitter van de Vrije Universiteit.Huidig fractievoorzitter Verhagen ambieert de post op het ministerie van Buitenlandse Zaken. Dat zou betekenen dat de fractie op zoek moet naar een nieuw leider. De partijtop wil per se minister Wijn van Economische Zaken. Vraag is of Wijn dat zelf ook zo ziet zitten; naar verluidt wil hij het liefst minister blijven.
Tweede Kamerlid Donner keert zeker terug in het kabinet, zo zeggen ingewijden. Hij zou wel in zijn voor Binnenlandse Zaken, met de zware coördinerende portefeuille veiligheid. Kamerlid Verburg wordt genoemd als minister van Landbouw of als staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.
De meeste zittende CDA-bewindslieden hopen opnieuw een plekje in het kabinet te kunnen veroveren. Dat geldt voor de ministers Van der Hoeven, De Geus en Bot en voor de staatssecretarissen Van Geel, Van Gennip en Van der Knaap.
Slechts van één minister is bekend dat hij zeker niet terugkeert: Veerman. „Ik heb mijn pak gedragen”, zo zei hij vorig jaar na geruchten over onjuist gebruik van zijn dienstauto.
Poppetjes (II)
Tal van namen doen de ronde bij de PvdA en evenzoveel mensen wachten dezer dagen gespannen op een telefoontje uit Den Haag. Belt Bos wel of niet? Word ik straks minister?
Van het rijtje namen is L. Gunning-Schepers misschien wel het minst bekend. De voorzitter van de raad van bestuur van het Academisch Medisch Centrum in Amsterdam geldt als kandidaat voor het ministerschap van Volksgezondheid. Voor Onderwijs of Economische Zaken circuleert de naam van PvdA-senator T. Maas-de Brouwer.
Bekender is de naam van wetenschapper prof. dr. H. A. Plasterk, die ook in zou zijn voor Onderwijs. De kans dat deze overtuigde atheïst in een kabinet komt met Balkenende en Rouvoet is echter klein. De Amsterdamse wethouder A. Aboutaleb zou een goede zijn voor het nieuwe departement Integratie en Wijkverbetering, vinden ze bij de PvdA. Hij zou de eerste moslimminister kunnen worden. Ook geen onbekende is Kamerlid Dijksma, al jaren fractiesecretaris en woordvoerder verkeer.
De opvallendste naam is echter die van Bos. Maar die hoort toch niet in dit rijtje? Inderdaad, in de verkiezingscampagne zei Bos dat hij alleen als premier het kabinet in zou gaan. Inmiddels voert de partij de druk op Bos op om minister van Financiën te worden. Als hij dat doet, breekt hij dus een verkiezingsbelofte.
Poppetjes (III)
De ChristenUnie mag naar alle waarschijnlijkheid twee ministers leveren en een staatssecretaris. De grote vraag is wat Rouvoet gaat doen. Partijvoorzitter Blokhuis heeft aangegeven dat Rouvoet in de Kamer moet blijven om het gezicht van de partij te blijven vormen. Dat bericht bepaalde de beeldvorming van de afgelopen dagen. Maar wie goed naar Blokhuis heeft geluisterd, weet dat hij er bijna in één adem aan toevoegde dat er wat hem betreft ook omstandigheden kunnen zijn dat Rouvoet wel in het kabinet stapt.
De ChristenUnievoorman zou minister van Jeugd en Gezin kunnen worden. Op dat terrein is veel werk te doen en het is een beleidsterrein waarmee de partij kan scoren.
Als Rouvoet naar het kabinet gaat, zal Slob zeer waarschijnlijk de nieuwe fractieleider worden. Als Slob ook in het kabinet stapt, krijgt de ChristenUnie wel een erg onervaren fractie. Alleen Huizinga is het enige Kamerlid met ervaring. Dat zij in het kabinet gaat, heeft ze zelf uitgesloten. Overigens zou Slob een prima staatssecretaris van Onderwijs kunnen zijn.
En dan heeft de ChristenUnie senator Van Middelkoop nog in de aanbieding. Hij wil graag. De afgelopen weken wandelde hij net iets vaker over het Binnenhof dan normaal. Maar of er op Milieu of Buitenlandse Zaken -zijn twee specialiteiten- wat te vergeven is, dat is de vraag. CDA en PvdA willen die departementen ook graag en de ChristenUnie mag niet overvragen.
Poppetjes (IV)
André Krouwel, politicoloog aan de Vrije Universiteit, volgt de discussie over de poppetjes in de media met enige scepsis. „Het heeft natuurlijk wel wat als je wordt genoemd als kandidaat-bewindspersoon. Het werkt statusverhogend. Maar anderzijds kan het noemen van je naam ook schadelijk zijn. Stel voor dat Verhagen nu niet naar Buitenlandse Zaken gaat, dan loopt hij politieke averij op.”
Maar wat volgens Krouwel veel belangrijker is dan de discussie over de poppetjes, is de verdeling van ministeries. „Een minister stuurt zijn of haar departement dagelijks aan. Dan kun je veel zaken die niet in het regeerakkoord zijn geregeld, naar je hand zetten. Wat maakt het nu ten diepste uit welke PvdA’er op Sociale Zaken komt? Als de partij deze post maar binnen weet te halen. Dat is vanuit de partij gezien veel belangrijker.”
Krouwel vindt dat Bos als het gaat over de verdeling van ministersposten bij voorbaat de grote verliezer is. Krouwel: „Hij pleitte enkele maanden geleden voor een stuk of zeven departementen met evenzoveel ministers. Dat leek mij een prima idee. Dat gaat dus niet door, zo weten we. Dat is een gemiste kans.”
Agenda
De Tweede Kamer debatteert deze week over verschillende kleine onderwerpen. Er komt onder meer een initiatiefwet aan de orde om de handel in zadelrobben en klapmutsen te verbieden. Het staat nog niet op de agenda, maar vrijwel zeker komt er ook een debat met informateur Wijffels over de totstandkoming van het conceptregeerakkoord.