Kyprianou wil het voorbeeld volgen van Ierland en Schotland waar roken al totaal verboden is in cafés en restaurants. Ook Zweden, Italië en Malta hebben al vergaande wetgeving. In Nederland zijn de regels minder vergaand dan in veel andere EU–landen. Duitsland is tegen een totaalverbod op roken in horeca, België en Frankrijk willen beperkte wetgeving.Volgens Kyprianou moet het nieuwe beleid leiden tot minder rokers en moeten ’meerokers’ beter worden beschermd. „Het is een feit: passief meeroken is dodelijk. Meer dan 80.000 doden per jaar in de EU". Van de rokers zelf sterven er als gevolg van het roken elk jaar 650.000.

De Nederlandse antirookorganisatie Clean Air Nederland (CAN) ziet in het pleidooi van de eurocommissaris een belangrijk signaal aan het nieuwe kabinet van CDA, PvdA en ChristenUnie om een rookverbod door te voeren in horecagelegenheden. „Nederland kan nu niet meer achterblijven" zei woordvoerder Willem van den Oetelaar dinsdag.

Ook de Stichting Volksgezondheid en Roken (Stivoro) pleit voor een rookverbod. En dan niet zoals in België waar roken restaurants verboden is maar in cafés niet. „Dat leidt tot oneerlijke concurrentie. Stel voor iedereen dezelfde regels", aldus directeur Lies van Gennip van Stivoro.

De verwachting is overigens dat het nieuwe kabinet met een rookverbod voor de horeca op de proppen komt. ChristenUnie is er voor. De PvdA verklaarde zich vorig jaar zomer voorstander, en naar verluidt zou het CDA nu ook voor zijn.

Eurocommissaris Kyprianou wees er op dat roken de gemeenschap veel geld kost. De kosten voor gezondheidszorg zijn enorm, zieke rokers kunnen niet werken en moeten leven van een uitkering. Ook is het leed van roken oneerlijk verdeeld, de armere bevolkingsgroepen roken meer en worden dus zwaarder getroffen.

De totale jaarlijkse kosten in de EU liggen tussen de 98 en 130 miljard euro. Dat is tussen de 1 en 1,4 procent van het opgetelde bruto binnenlands product.

In een enquête van de Europese Commissie in 2006 zei 80 procent van de ondervraagden voor een rookverbod te zijn in openbare ruimtes. Een meerderheid wil roken ook uit cafés en restaurants verbannen, maar de meningen verschillen sterk tussen de EU–landen. Nederlanders behoren bij de felste tegenstanders van een verbod op roken in cafés. Het aantal rokers in de Europese Unie is de laatste drie jaar sterk gedaald. In 2002 rookte nog 40 procent van de inwoners, in 2006 was dat gedaald tot 33 procent.