Het aantal protestantse christenen groeit snel in Ethiopië, en dat is tegen het zere been van de Ethiopische Orthodoxe Kerk (EOK), de traditionele volkskerk in het Afrikaanse land. Inmiddels maken protestanten ruim 16 procent van de 71 miljoen mensen tellende bevolking uit. „En die groep groeit”, weet Carla Rozema, medewerkster van de gereformeerd vrijgemaakte zendingsorganisatie De Verre Naasten (DVN) in Zwolle. „Er is een enorme honger naar het Evangelie van Jezus Christus.”De geschiedenis van Ethiopië is gestempeld door het christendom. Rozema: „De kamerling uit Morenland kwam hier waarschijnlijk vandaan. Veel Ethiopiërs geloven dat de zoon van de koningin van Scheba, met koning Salomo als mogelijke vader, de eerste keizer was. Zelfs de Ark des Verbonds zou in dit Afrikaanse land zijn terechtgekomen.”

De EOK heeft oude papieren. Eeuwenlang was de Koptische Kerk actief in Ethiopië, een uitgesproken christelijk land in een islamitische omgeving. Tot 1959 was de kerk nauw verbonden met haar moederkerk: de Egyptische Koptische Kerk, die duidelijk rooms-katholieke en ook joodse kenmerken heeft. Kerkleden vermengen de leerstellingen van de EOK met de Ethiopische cultuur en met natuurgodsdienst. Zo kent men altaren, sabbatsvieringen en besnijdenis.

Volksgeloof
Vanaf 1900 komen in Ethiopië echter ook andere denominaties, ontstaan vanuit Amerikaanse en Europese zendingsactiviteiten. De EOK ziet deze opkomende protestants-christelijke kerken als een concurrent en een bedreiging voor het traditionele volksgeloof. „Mystieke liturgische rituelen, iconen, een structuur van bisschoppen en priesters: het is binnen deze kerken niet te vinden. Bovendien zijn de veronderstelde banden met het Westen een doorn in het oog van de EOK.”

Vooral voorgangers en pas bekeerde christenen op het platteland komen in aanraking met agressie van EOK-leden. „Zo hoorden we het verhaal van een dominee van een presbyteriaanse kerk in Addis Abeba. Hij vertelde over een ontmoeting met een man aan wie hij een folder met informatie over het christelijke geloof had meegegeven. Na een jaar kwam deze man terug bij de dominee en vertelde hoe hij het goede nieuws over Jezus had verspreid in zijn omgeving. In zijn stam hadden maar liefst twintig mensen zich bekeerd tot het christelijke geloof.

Met Bijbels en meer informatie vertrok de man weer terug naar huis, waar hij verderging met het verspreiden van het Evangelie. Toen viel men hem echter lastig en stak een van de grashuizen op zijn erf in brand. In die brand vond z’n jongere broer de dood. Ook verloor hij vee en alle materialen die werden gebruikt voor de kerkdiensten.”

Moslims
Dit soort incidenten zijn geen uitzondering op het platteland van Ethiopië, zegt Rozema. „Er zijn betrouwbare rapportages over mishandelingen en moorden -soms tientallen tegelijk- op christenen, met zowel moslims als EOK-leden als dader. Ook worden regelmatig christelijke kerken in brand gestoken. Deze christenen proberen via de lokale overheden bescherming te krijgen, echter met wisselend succes. Officieel kent het land vrijheid van godsdienst, maar als je als christen een moslim probeert te overtuigen, dan heb je een probleem.”

Niet alleen op het platteland van Ethiopië zijn er spanningen, maar in de hele regio ondervinden christenen problemen als ze openlijk over hun geloofsovertuiging spreken. In het zuiden, bij de grens met Somalië en Kenia, ontstonden onlangs spanningen na de bekering van twee vooraanstaande moslims tot het christendom. Na aanvallen van moslims op christenen raakten 3000 christenen ontheemd.

In de grensgebieden vallen moslims zowel protestantse als orthodoxe christenen aan, hoewel er tussen moslims en de EOK doorgaans weinig schermutselingen zijn. Toch gebeurt het ook dat moslims afstand nemen van aanvallen van EOK-leden op protestantse christenen of zich bekeren. „Na de moord op een protestantse christen besloten enkele imams zich in de Bijbel te verdiepen. Vervolgens gingen ze over tot het christendom. Dat is heel hoopvol.”

Radio-uitzendingen
In Ethiopië geeft DVN financiële ondersteuning aan het werk van de Middle East Reformed Fellowship (MERF). Deze gereformeerde organisatie, opgericht door drie studenten in Libanon in 1971, heeft als doelstelling het uitdragen van het Evangelie in het Midden-Oosten en het ondersteunen van christenen en bekeerde moslims. In Ethiopië verzorgt de MERF radio-uitzendingen, gericht op moslims en leden van de EOK.

„Mensen die door deze uitzendingen geïnteresseerd raken in het christelijke geloof -en dat zijn er heel veel gezien het aantal brieven dat wekelijks binnenkomt- brengt de MERF in contact met Bijbelgetrouwe kerken in Ethiopië”, aldus Rozema. De organisatie ondersteunt deze kerken vervolgens door het trainen van kerkleiders en door het vertalen van christelijke lectuur in het Amhaars.

Volgens ds. P. H. van der Laan, gereformeerd vrijgemaakt predikant in Meppel en voorzitter van de Nederlandse afdeling van de MERF, zorgt de organisatie ervoor dat de Ethiopische christenen „gedegen” Bijbels onderwijs krijgen. „Ze leren diepgravender de Bijbel te lezen.”

In Ethiopië ziet de predikant openheid voor het Woord. „De Bijbel vertolkt waarden die relevant zijn voor de Ethiopische samenleving. De kerken leggen de nadruk op Christus als Koning, als Vredevorst. Dat spreek mensen aan.”

Rozema: „Ethiopië is een land waar veel strijd is. Dan snak je naar een God van vrede.”