Niet alleen oppositiepartij PvdA, de sociale partners en het bedrijfsleven reageerden negatief, ook LPF-minister Heinsbroek van Economische Zaken is niet enthousiast over het voorstel van zijn partijgenoot Van Eijck.

In het regeerakkoord is afgesproken dat de spaarloonregeling volgend jaar wordt afgeschaft. Op termijn komt er een levensloopverzekering voor in de plaats, waarmee werknemers kunnen sparen voor allerlei vormen van verlof.

Omdat de fiscale vrijstelling van het spaarloon volgend jaar verdwijnt, kan ook de voorwaarde vervallen dat het geld vier jaar op een geblokkeerde rekening moet staan, redeneert Van Eijck. Als het kabinet zijn plan overneemt, komt er in januari een bedrag van circa 4 miljard euro vrij. Van Eijck verwacht dat de burgers dit geld voor een deel zullen uitgeven, wat een stimulans voor de economie zou betekenen.

Minister Heinsbroek deelt die verwachting niet, al noemt hij het voorstel van staatssecretaris Van Eijck wel sympathiek. „Het is terecht dat mensen het geld dat ze gespaard hebben direct terugkrijgen, maar het gaat om hun eigen geld en het is dus geen lastenverlichting.” Heinsbroek houdt dan ook vast aan zijn eigen voorstellen om de economie te stimuleren: het verlagen van de werkgeverspremies en het naar voren halen van de in het regeerakkoord beloofde lastenverlichting.

Ook de Tweede-Kamerfracties van LPF en VVD verwachten niet zo veel van het voorstel van Van Eijck. Ze hebben er weliswaar geen bezwaar tegen, maar betwijfelen of de huishoudens het gedeblokkeerde spaarloon massaal zullen uitgeven. CDA-kamerlid De Haan wil niet reageren. Hij heeft er genoeg van dat LPF-bewindslieden hun plannen via de media naar buiten brengen.

PvdA-kamerlid Crone wijst erop dat het schrappen van de spaarloonregeling juist een lastenverzwaring is. Het vrijgeven van het geblokkeerde geld is volgens hem een sigaar uit eigen doos, die bovendien niet het beoogde effect zal hebben. De PvdA pleit voor het behoud van het spaarloon.

Dat geldt ook voor de organisaties van banken en verzekeraars. De verzekeraars voorzien dat veel Nederlanders pensioenproblemen krijgen als ze het gedeblokkeerde spaarloon uitgeven in plaats van het te gebruiken voor aanvullende pensioenregelingen. De banken zien liever dat de spaarloonregeling van kracht blijft. De NVB roept in herinnering dat de regeling tot de secundaire arbeidsvoorwaarden wordt gerekend en bij de introductie een afspraak was tussen de bonden en de werkgevers om de lonen te matigen.

De vakcentrale FNV en MKB-Nederland, de organisatie voor het midden- en kleinbedrijf, betwijfelen eveneens of de economie gestimuleerd wordt door het spaarloon vrij te geven.

Economen zijn verdeeld over de vraag of burgers het vrijkomende spaarloon zullen gebruiken voor extra bestedingen. Volgens H. Prast van de Universiteit van Amsterdam blijkt uit onderzoek dat zij het geld impulsief zullen uitgeven aan „leuke, nieuwe dingen”, maar andere economen zijn daar minder zeker van. „Het is een complex probleem. Ik vind het te vroeg om daar een standpunt over in te nemen”, zegt L. Stevens, hoogleraar fiscale economie aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam. „Het afschaffen van de spaarloonregeling heeft natuurlijk belangrijke consequenties voor de loonvorming en de strategische opstelling van sociale partners.” Hij verwacht wel dat het vrijgeven van de spaarlonen een impuls zal zijn voor de economie. „Het vervroegt de bestedingen. Ik vraag me alleen af of het niet te snel is en teveel in één keer. Dit zijn beleidsstandpunten die meer doordacht moeten worden.”

Van Eijck zou zijn plan vandaag inbrengen in de sociaal-economische zeshoek van het kabinet. Die sprak over de rijksbegroting van volgend jaar, die op Prinsjesdag aan de Tweede Kamer wordt voorgelegd.