Duidelijk is wel dat het spoor naar Moskou leidt. Aanknopingspunt vormen Andrej Loegovoj en Dmitri Kovtoen. Samen met een derde Rus, Vjatsjeslav Sokolenko, hadden beide zakenlieden op 1 november -de dag waarop de vergiftiging plaatshad- een ontmoeting met Litvinenko in het Londense Millenium Hotel.Vrijwel zeker moet de moordenaar in dit gezelschap worden gezocht. Dat Kovtoen en Loegovoj mogelijk eveneens met polonium-210 zijn besmet, maakt hen wellicht niet alleen tot daders maar ook tot slachtoffers. De Russische geheime dienst organiseert immers wel vaker een moord waarbij zowel slachtoffer als dader het leven laten. Op die manier verdwijnt automatisch het spoor naar de opdrachtgevers.

Wie dat zijn, is natuurlijk de hamvraag. Daarover doen verschillende theorieën de ronde. De meest voor de hand liggende is, dat de opdracht rechtstreeks afkomstig is van Vladimir Poetin. Ook Litvinenko zelf heeft op zijn sterfbed de beschuldigende vinger naar de Russische president gestoken. Argument tegen deze lezing is dat Poetin geen belang heeft bij de schade die deze moord het aanzien van Rusland in de wereld berokkent.

Volgens een andere opvatting is Litvinenko vermoord in opdracht van de zogenaamde ”siloviki”, de vertegenwoordigers binnen het Kremlin van het leger en de geheime dienst. Officieuze leider van deze hardliners rond Poetin is Igor Setsjin, vicevoorzitter van het presidentiële bestuur en, evenals zijn baas, voormalig KGB-spion.

Doel van de siloviki zou zijn Poetin te vervreemden van zijn partners in Europa. Bovendien zouden ze hem willen dwingen tot het aanvaarden van een derde ambtstermijn. In 2008 komt er immers een einde aan het huidige mandaat van de president, die zich volgens de grondwet niet opnieuw kandidaat mag stellen.

Als grootste kanshebbers voor de opvolging van Poetin gelden op dit moment minister van Defensie Sergej Ivanov en vicepremier Dmitri Medvedev, tevens topman van het Russische gasbedrijf Gazprom. Naar verluidt zou Setsjin er geen vertrouwen in hebben, dat beide politici in de toekomst Rusland bijeen kunnen houden.

Het grootste bezwaar tegen deze theorie is, dat een gecompliceerde moord als die op Litvinenko nauwelijks uitvoerbaar moet worden geacht zonder de rechtstreekse toestemming van de hoogste baas in het Kremlin. En veel waarnemers gaan er nog steeds van uit dat Poetin alle touwtjes in Rusland strak in handen heeft.

Aan twee andere lezingen moet minder waarde worden gehecht. Een daarvan is dat Litvinenko zou zijn omgebracht door een tegenstander van Poetin met de bedoeling hem zwart te maken - een verklaring die het vooral in de Russische staatsmedia goed doet. Die wijzen graag de in Londense ballingschap levende oligarch Boris Berezovski als dader aan. Zou Berezovski, die deel uitmaakte van Litvinenko’s kennissenkring, echter al zulke plannen hebben gehad, dan nog is het nauwelijks denkbaar dat de gehate miljardair daarvoor zo veel op het spel zou zetten.

Een laatste opvatting is dat Litvinenko het slachtoffer is geworden van criminele activiteiten. Zo zou de Kremlincriticus ten behoeve van Tsjetsjeense separatisten hebben gewerkt aan een zogeheten vuile bom, een explosief met een conventionele springlading dat radioactief materiaal bevat.

Dat Litvinenko zich op zijn sterfbed tot de islam bekeerde, past prachtig in deze complottheorie, die overigens snel naar de prullenbak kan worden verwezen als Russische propaganda.