VVD–minister Verdonk (Vreemdelingenzaken) en CDA–minister Hirsch Ballin (Justitie) schrijven de Tweede Kamer samen een brief. Daarin komt volgens ingewijden te staan dat zij de motie om zowel inhoudelijke als staatsrechtelijke redenen afwijzen. De bewindslieden zeggen niet toe dat voorlopig geen van de asielzoekers zal worden uitgezet. De Tweede Kamer zal de brief dinsdag bespreken.Daarmee trotseert het kabinet een motie, die afgelopen week werd ingediend door PvdA–fractievoorzitter Bos en die met 75 tegen 74 stemmen werd aangenomen. Bos zette zo CDA–leider Balkenende voor het blok. Sinds de verkiezingen wordt van Balkenende verwacht dat hij als CDA–fractievoorzitter gaat onderhandelen over het vormen van een nieuwe coalitie. Tegelijkertijd is hij nog steeds de premier die het beleid van het bestaande kabinet van CDA en VVD dient uit te voeren.

Balkenende tilt zwaar aan het optreden van Bos, die het aannemen van de motie ziet als een overwinning. De CDA–leider verwijt Bos te schaken op twee borden. De kwestie van het generaal pardon dient in de onderhandelingen over de formatie aan de orde te komen, en de PvdA moet dan volgens Balkenende niet haar wil opleggen via een „toevallige meerderheid" in de nieuwe Tweede Kamer.

Dit conflict werpt een zware schaduw over de kabinetsformatie. PvdA en SP willen dat Balkenende onomwonden uitspreekt dat het CDA met deze partijen wil gaan onderhandelen over een nieuwe coalitie. Dat laatste deed Balkenende zaterdag niet na een gesprek met informateur Hoekstra. Het is onduidelijk hoe Hoekstra, die inmiddels alle fractievoorzitters afzonderlijk heeft gesproken, maandag verder gaat met zijn verkenning. Tot dusver heeft hij nog geen gesprekken gevoerd met meerdere fractievoorzitters tegelijk.

Bos zei zaterdag wel te willen beloven dat hij gevoelige kwesties niet in de Tweede Kamer aan de orde stelt, maar in de formatie, mits het CDA zich eerst duidelijk uitspreekt over de coalitie die het nastreeft. Leers (CDA), de burgemeester van Maastricht, ziet met lede ogen aan dat PvdA en CDA het conflict over de asielzoekers op de spitst drijven. Hij pleitte zondag voor overleg tussen beide partijen.

Inmiddels lijken de kansen dat de PvdA de voorzitter van de Tweede Kamer mag gaan leveren sterk geslonken. VVD–minister Kamp van Defensie maakte zondag bekend dat hij zijn partijgenoot Weisglas wil opvolgen. De CDA–fractie heeft tot dusver geen kandidaat naar voren geschoven. Eerder werd bekend dat de PvdA–Kamerleden Verbeet en Hamer de functie van voorzitter ambiëren.