Het Nationaal CrisisCentrum (NCC) in Den Haag is dag en nacht in de lucht. Permanent analyseren twaalf à dertien medewerkers nationale en internationale nieuwsontwikkelingen. Ontsporingen van RandstadRail, de paus in Istanbul, de bezetting van Fort Pannerden, voetbalrellen in Nancy, onrust in Libanon. De wereld onder handbereik.Het nieuws stroomt via een grote videowall de zaal binnen. Den Haag kan 200 kanalen uit de lucht pikken. Middenin draait CNN, links RTL, nog iets meer naar links Teletekst. In een zaaltje verderop flitst Al-Jazeera over het scherm. Elke NCC-ambtenaar tuurt naar twee, drie beeldschermen tegelijk.

„We zijn 24 uur per dag, zeven dagen per week alert voor bestuurlijk Nederland”, vertelt Peter van der Made-Hodge, plaatsvervangend directeur crisisbeheersing en hoofd NCC. „We kijken wat er speelt en hoe daar op geacteerd moet worden.” Ingrijpen kan onverwacht noodzakelijk zijn.

Het NCC is in het voorjaar voor 11 miljoen euro verbouwd. Donderdag kreeg de pers bij wijze van hoge uitzondering een eenmalig kijkje in de keuken. Het crisiscentrum beschikt over hypermoderne, zwaar beveiligde informatie- en telecommunicatieapparatuur. Het NCC moet bij ramp en onheil betrouwbare informatie verzamelen, zodat ministers adequaat en verantwoord kunnen reageren.

Bij een terroristische aanslag, een dijkdoorbraak of een grootschalige calamiteit melden topambtenaren en ministers zich op de ’vijftiende’. In de grote vergaderzaal staat een tafel in de vorm van een cirkel, met veertien stoelen. Voor iedere minister een. In het bureaublad bevinden zich inklapbare beeldschermen. Daarmee kan de bewindsman zich tijdens een crisisvergadering online laten influisteren door ambtenaren en deskundigen.

Het Nationaal CrisisCentrum wordt operationeel als de nationale veiligheid in het geding is. Of op het moment dat meerdere ministeries bij een calamiteit zijn betrokken. De minister van Binnenlandse Zaken krijgt dan de regie. Het crisiscentrum in Den Haag is in het leven geroepen om de bestuurlijke aanpak van een ramp of aanslag te coördineren. Regionale incidenten worden regionaal gecoördineerd. De inzet van manschappen en materieel geschiedt vanuit het LOCC in Driebergen.

Het nationale crisiscentrum is in de lucht geweest bij de evacuatie van Nederlanders uit Libanon, de bloedige aanslagen op de metro in Londen en gedurende de dreigende uitbraak van vogelgriep in Nederland. Ook na de moord op Theo van Gogh was het NCC actief, in verband met mogelijke maatschappelijke onrust en rellen. Het bestuurlijke crisiscentrum is verder verantwoordelijk voor de coördinatie van staatsbezoeken, WK voetbal, huwelijken van prinsen en nucleaire transporten.

Het NCC heeft 5,5 miljoen euro geïnvesteerd in het beveiligen van de informatiestromen. Inlichtingendiensten kunnen communiceren zonder bang te hoeven zijn dat hun informatie in verkeerde handen valt. „Wij moeten er zeker van zijn dat de informatie die diensten ons toespelen, volstrekt vertrouwelijk kan blijven”, aldus Van der Made-Hodge. Het crisiscentrum beschikt over eigen voorzieningen voor elektriciteit en klimaatbeheersing. „Valt de stroom in Den Haag uit, dan blijven wij functioneren.”

Midden op de vijftiende verdieping heeft het NCC een speciaal vergaderkamertje, ”Stg-ZG”, van 3 bij 4 meter ingericht voor de bespreking van: „Staatsgeheimen - Zeer Geheim.” Waarschijnlijk is in Nederland geen beter afgeschermd kamertje te vinden. Geluiddicht en stralingsdicht. Met een stalen stok moet de dikke ’kluisdeur’ worden opengedraaid. „In de ruimte kunnen een minister, het hoofd van de AIVD en de voorzitter van het college van PG’s bijvoorbeeld even de koppen bij elkaar steken als ze beslist niet afgeluisterd willen worden ”, legt Van der Made-Hodge uit.

Het nieuwe Nationaal CrisisCentrum bevindt zich boven in de toren van het ministerie van Binnenlandse Zaken. Voor ernstige dreigingen kan het crisiscentrum uitwijken naar de communicatiebunker onder het ministerie. Ook deze Koude Oorlogbunker is voorzien van alle mogelijke communicatiemiddelen. „Tijdens de verbouwing hebben we daar gewerkt”, vertelt Van der Made-Hodge. „Een redelijk deprimerende ruimte.” In noodgevallen kan het NCC uitwijken naar crisiscentra van defensie.