De oogst van 2006 is net achter de rug. „Jamas”, klinkt het als de gegrilde halloumi-kaas en de meze -een traditionele vleesschotel- met zijn palet aan fijne hapjes op tafel komen.De geschiedenis van de Cypriotische wijn gaat duizenden jaren terug. De eilanders claimen dat zij als eersten in het Middellandse Zeegebied wijn produceerden en exporteerden. Ook zou de oudste wijn ter wereld op het eiland zijn gevonden, daterend van 3500 voor Christus.

Niemand schijnt te weten hoe bejaard de honingzoete rode wijn van het eiland precies is. Hij dateert in elk geval van voor 1191, het jaar waarin Richard Leeuwenhart Cyprus aan de Orde van de Tempelieren verkocht. De tempelieren vestigden zich in verschillende gebieden, die zij commanderijen noemden.

Als afgeleide daarvan werd de naam Commandaria gebruikt voor de zeer gewilde wijn die in dat gebied werd en wordt gemaakt. In het vroegere Europa werd Commandaria de meest gedronken wijn.

Maar de geschiedenis gaat nog verder terug. De wijn werd al 2000 jaar geleden gemaakt en verhandeld. Hij heette toen Mana, het Griekse woord voor moeder. De drank rijpte in gigantische aardewerk kruiken.

Gids Nadia van het wijnmuseum in Erimi, net buiten de bekende badplaats Limassol, reikt een glaasje Commandaria aan. Een hap in een pak suiker is er niets bij. „Er is totaal geen suiker aan toegevoegd”, verzekert Nadia met een glimlach. De druiven rijpen de hele zomer lang in de weldadige zon. Cyprus ligt in het meest oostelijk deel van Middellandse Zee en heeft een mediterraan klimaat met lange, droge zomers en zachte winters.

Op de zonnige, zuidelijke hellingen van het Troodosgebergte boven Limassol en Pafos groeien de druiven. Er zijn ongeveer vijftig wijngaarden. „De boeren geven hun planten geen water”, aldus Nadia. „Ze behandelen ze als cactussen. Het water halen de planten diep uit de bodem.”

Van september tot eind november is de druivenoogst. De druiven worden na het oogsten wekenlang rechtstreeks blootgesteld aan de zon, uitgespreid over de daken, om zodoende het suikergehalte te verhogen. Nadien worden de druiven geperst. De gisting vindt langzaam plaats bij lage temperaturen en de wijn rijpt dan in eiken vaten.

In de Cypriotische winter, als de temperatuur op het eiland niet onder de aangename 15 graden Celsius daalt, worden de ranken fors teruggesnoeid.

Het hoogtepunt van het wijnjaar is als in september het wijnfestival in de stad Limassol wordt gevierd. In het grote openbare park kunnen meer dan 100.000 mensen ruim een week lang genieten van wijn.

Per jaar wordt op Cyprus 2,5 miljoen liter wijn geproduceerd. Nadia, weer met die glimlach: „Als u bedenkt dat er 2 miljoen toeristen per jaar naar ons eiland komen, dan begrijpt u dat er niet veel voor de export overblijft.”

Sinds Cyprus in 2004 lid werd van de Europese Unie timmert het economisch gezien flink aan de weg. De Wine Products Council (WPC), zeg maar het productschap voor wijn, had aanvankelijk moeite met de afzet. De prijzen konden niet concurreren met die van wijnen uit andere EU-landen.

Die ongelijkheid is bijgetrokken. De Commandaria, en andere wijnen zoals Aphrodite, Othello en Heritage, worden verkocht in Amerika, Engeland, Rusland, Denemarken, Griekenland, Frankrijk, Finland en Zweden.

De WPC mag intussen de thuismarkt niet onderschatten: acht op de tien Cyprioten drinken bijna iedere dag wijn. Veel eilandbewoners verbouwen druiven voor eigen gebruik.

Op bruiloften en partijen gaan er ook de nodige liters door. Het is op Cyprus de gewoonte om hele dorpen uit te nodigen op een huwelijksfeest. Het aantal gasten schommelt dan ook al gauw tussen de 1500 en de 4000.

Bij sommige feestnummers willen er wel eens 8000 mensen langskomen. Die geven over het algemeen geen cadeaus maar geld. „Trouwen is dan ook een prima investering”, lacht Nadia.