Ook in Nederland duikt op sommige plaatsen de arrogantie van de macht op. Bijvoorbeeld bij de grote winnaar van de verkiezingen, de SP. Fractievoorzitter Marijnissen laat niet na van de daken te schreeuwen dat het CDA zijn koers drastisch moet bijstellen om met de SP in een kabinet te passen. In een coalitie met PvdA en SP zou het CDA in een „minderheidspositie” verkeren, klonk het triomfalistisch. Dat de SP in formatiebesprekingen ook de nodige concessies zal moeten doen, werd niet gehoord.De penningmeester van de SP liet zich daarnaast al ontvallen dat de toekomstige socialistische ministers ook een deel van hun salaris moeten afdragen, net als de volksvertegenwoordigers van de partij.

Het lijkt er sterk op dat de grote verkiezingswinst de SP naar het hoofd is gestegen. Als dat maar goed gaat, waarschuwde oud-PvdA-campagnestrateeg Dig Istha vorige week woensdag al: „Niemand durft die Marijnissen echt aan te pakken en dit is het resultaat.”
Beestenboel

Een beestenboel. Zo kan de fractie van de LPF, die tussen 2002 en dit jaar in de Tweede Kamer actief was, gerust worden getypeerd. De partij was vaker in het nieuws wegens ruzies en afsplitsingen dan om inhoudelijke bijdragen aan het politieke debat.

Voor lijsttrekker Wilders van de Partij voor de Vrijheid is dat een doemscenario. Hij zit nu met acht nieuwkomers om zich heen in de Kamer. Tussen die nieuwkomers zit één ex-LPF’er: Agema, tevens de enige vrouw in de fractie.

Verreweg de kleurrijkste figuur in zijn groepering is echter Dion Graus. Hij heeft volgens Wilders een hart van goud. Dat hart klopt vooral voor dieren. „Dieren zijn pas echt de zwakkeren in de samenleving”, vindt Graus. De voormalige presentator van TV Limburg, waar hij het programma Beesten met Graus presenteerde, gaat zich in de Kamer onder meer bezighouden met normen en waarden. Hij wil het fatsoen terug in Nederland, „desnoods met harde hand.”

Wilders heeft er alles aan gedaan om te voorkomen dat zijn fractie straks net zo’n beestenboel wordt als de LPF. Met zijn kandidaat-Kamerleden heeft hij de afgelopen maanden iedere zaterdag getraind voor het grote werk. „We vormen nu een hechte club”, aldus de fractievoorzitter. „Er zullen geen kikkers uit de kruiwagen springen.” Daar zal zijn fractiegenoot en dierenvriend Graus persoonlijk borg voor kunnen staan. Desnoods met harde hand.
KdG

Speculeren
Speculeren over een andere verkiezingsuitslag mag dan niet zinvol zijn, boeiend kan het, voor eventjes, wel zijn. Wat zou er bijvoorbeeld gebeurd zijn als CDA en VVD vorige week samen 76 zetels hadden gehaald? Dan was er binnen twee weken een nieuw kabinet geweest, dat staat als een paal boven water.

Lastiger wordt de vraag wat er gebeurd zou zijn als Wilders niet aan de verkiezingen had deelgenomen. Een lezer van het dagblad Trouw meent te weten wat dat voor gevolgen had gehad. „Doordat hij zoveel zetels van de VVD heeft afgesnoept, is een nieuw CDA-VVD-kabinet onmogelijk geworden. Wilders heeft Nederland een ruk naar links gegeven. Hulde!”, schreef deze briefschrijver zaterdag op ironische toon.

Zijn redenering snijdt echter geen hout. Er is immers geen rekenmachine voor nodig om te zien dat 41 (CDA) plus 22 (VVD) plus 9 (Wilders) nog lang geen 76 is. Bovendien heeft Wilders zijn zetels niet alleen aan de VVD, maar net zo goed aan de vroegere LPF te danken.

Voormalig medewerker van Wilders, Spruyt, zit op eenzelfde denklijn. Hij meent dat de Partij voor de Vrijheid, als zij met Pastors en Eerdmans had samengewerkt, zomaar 15 tot 20 zetels had kunnen binnenhalen. Ook in deze gedachtegang is het de schuld van Wilders dat een rechts kabinet er niet komt. Het aardige van deze theorie is dat hij weliswaar niet bewezen, maar ook niet ontkracht kan worden. Hoewel? Het feit dat Pastors woensdag niet eens 1 schamel zeteltje scoorde, moet toch te denken geven…
AdJ

Onderonsje
De kiezers van de ChristenUnie zien een coalitie met CDA en PvdA wel zitten. Acht op de tien CU-stemmers vinden dat de partij in zo’n coalitie moet meedoen. Zo’n 10 procent is erop tegen en eenzelfde percentage weet het niet of heeft geen mening. Dat blijkt uit een onderzoekje dat is uitgevoerd door het Nederlands Dagblad.

ChristenUnielijsttrekker Rouvoet lijkt ook wel trek te hebben in de uitdaging. Reeds op de verkiezingsavond noemde hij de combinatie CDA, PvdA en ChristenUnie „de meest reële optie.”

Daags na de verkiezingen werd Rouvoet in een Haagse eetgelegenheid gesignaleerd met oud-premier Lubbers. Deze CDA’er knutselde afgelopen zomer in twee dagen het kabinet Balkenende III in elkaar. Hij zou mogelijk ook een rol kunnen spelen in de huidige kabinetsformatie.

Maar Rouvoet wil ook weer niet al te gretig overkomen. Op de vraag wat de ontmoeting met Lubbers te betekenen had, antwoordde hij als een volleerd politicus: „Ik heb vorige week ook een kopje koffie gedronken met oud-D66-minister Thom de Graaf en oud-VVD-Kamerlid Erica Terpstra. Dat komt niet in de krant. En wat ik met Lubbers heb besproken? Onder meer de campagne en de verkiezingsuitslag. Als we echt iets geheimzinnigs hadden te bespreken, dan waren we niet in een café tegenover de Tweede Kamer gaan zitten.”
GV

Agenda
De Tweede Kamer komt woensdag voor het laatst in de oude samenstelling bij elkaar. Donderdag vergadert de Kamer in de nieuwe samenstelling. Alle leden worden dan beëdigd. Ook stelt de Kamer een profielschets vast voor een nieuwe voorzitter.