”Geloofwaardig opvoeden in een mediatijdperk”, luidt de titel van een vrijdagmiddag door de hogeschool en een aantal andere christelijke organisaties georganiseerd congres. Als hoofdspreker laat Van Dijk er geen misverstanden over bestaan hoe zij aankijkt tegen het leven in een informatiemaatschappij. „Jongeren gebruiken soaps om zich een oordeel te vormen over morele kwesties. Ze ontlenen identificatiefiguren aan hoofdrolspelers in clips en online games. En wat te denken van de verkiezingsstrijd de afgelopen weken? Vroeger was regeren vooruitzien. Nu om er goed uit te zien. Met dank aan de televisie.”De maatschappij waarin ouders hun kinderen opvoeden is de laatste jaren flink veranderd, stelt Van Dijk. „Media ondersteunen bestaande interpretatiekaders niet meer, maar leveren die voortaan zelf. Ze bespelen de publieke opinie en creëren de hypes. Dat heeft zijn weerslag op jongeren. Ze nemen de thuis en in de kerk aangeleverde normen niet langer over, maar datgene wat ze elders zien en horen.”

Media bieden een subjectief venster op de wereld, waarschuwt de EH-directeur. „Door film- en televisiebeelden vervaagt het onderscheid tussen gebeurtenissen die we zelf ervaren of die we alleen op televisie zien. Dat verklaart waarom velen soms het gevoel hebben dat op de beeldbuis de echte wereld te zien is, en hun eigen wereld slechts een saaie afgeleide.”

De overvloed aan informatie is door niemand bij te benen, stelt Van Dijk vast. „Wijsheid wordt verruild voor informatie, diepgang voor omvang. Jongeren lijken volwassen te worden met de snelheid van een magnetron.”

De EH-directeur gaat door met haar opsomming: „De media hebben ook bijgedragen aan een onpersoonlijke samenleving. In een gezelschap roepen dat er minimaal één maaltijd per dag moet zijn, waarbij alle gezinsleden aanwezig zijn? Mensen kijken je vertwijfeld aan: Ach ja, we wisten wel dat je achterliep. Al dat veelvuldig chatten, msn’en en sms’en: we vervreemden ons hoe langer hoe meer van werkelijke communicatie. God heeft ons geschapen om mens te zijn en in verbondenheid met Hem en onze naasten te leven. Dat is wat anders dan dat iedereen achter een apparaatje zit. Je verkering uitmaken per sms? Durven we nog wel slechtnieuwsgesprekken te voeren?”

Dan de beeldcultuur. Ook daar heeft Van Dijk weinig goede woorden voor over. „Met beelden communiceer je emotie. Het werkt oppervlakkigheid in de hand: de kijker hoeft zich niet meer te concentreren. Met woorden kun je discussiëren en beargumenteren, met beelden niet.”

Orthopedagoog Bert Reinds laat een ander geluid horen. „Het probleem zit niet in het gebruiksvoorwerp, maar in de gebruiker. We hebben kinderen ontvangen om ze te onderwijzen en voor te bereiden op de volwassenheid. Je leert ze lopen, fietsen en zwemmen, en dus ook het omgaan met multimedia.”

Reinds steekt ouders graag een hart onder de riem. „Durf te staan voor je eigen verantwoordelijkheid. Houd verbondenheid met je kind. Voed als ouders je kinderen samen op. Maak duidelijk dat de waarde van je kind niet wordt bepaald door wat het heeft of wat het doet, maar in wie het ís. Stel je bovenal kwetsbaar op. Kinderen verlangen geen perfecte ouders, maar wel échte ouders.”