Binnenland

Boerin praat voor het eerst over razzia

PUTTEN - Van kerkenraadslid tot kluizenaar. Auteur Peter den Dikken beschrijft in zijn nieuwe boek ”Swienters op de heerd, soemers in ’t bakhuus” 27 personen en gebouwen uit Putten met een bijzonder verleden. „Putten heeft een mooie, maar ook trieste geschiedenis. Die verhalen moeten bewaard blijven.”

Janita ten Voorde
20 November 2006 09:31Gewijzigd op 14 November 2020 04:17

Op de hoek van de Stationsstraat en de Oude Rijksweg in Putten staat een groot wit pand met een rood dak. Op de serre zijn de woorden ”Bijbel Club Centrum De Herikon, psalm 93:1” te lezen. Vijfentwintig jaar geleden heette het gebouw De Heksenketel en deed het dienst als discotheek. Nu is het een interkerkelijk evangelisch conferentiecentrum.Het pand is een van de vele gebouwen met een bijzonder verleden die zijn beschreven in het boek ”Swienters op de heerd, soemers in ’t bakhuus”. Auteur Peter den Dikken (44) koos bewust voor een titel in het Puttens dialect. „Toen ik hier pas woonde, merkte ik dat veel ouderen ’s winters in het voorhuis wonen en ’s zomers verhuizen naar het bakhuis. Dat verbaasde en intrigeerde me. Het is me nooit helemaal duidelijk geworden waarom men dat doet. Waarschijnlijk zien de mensen het als een soort minivakantie. Het is in ieder geval een typisch Veluwse traditie.”

De verhalen in het boek zijn niet nieuw voor veel inwoners van Putten. Voor weekblad De Puttenaer verzorgde Den Dikken het afgelopen anderhalf jaar de rubriek ”Tussen heden en verleden”. Daarin beschrijft hij personen en gebouwen uit Putten met een bijzonder verleden. Begin van dit jaar besloot hij 27 verhalen te bundelen in een boek. „Een krant gooi je na een dag weg. Deze verhalen moeten bewaard blijven.”

Het mooiste verhaal is voor Den Dikken de ontmoeting met een oude bewoonster van Enny’s Hoeve. In deze boerderij zat in 1944 de verzetsgroep ondergedoken die verantwoordelijk was voor de beschieting van een auto van de Wehrmacht bij de Oldenallersebrug tussen Putten en Nijkerk. Hierbij kwam een Duitse officier om het leven. Als vergeldingsactie hielden de Duitsers de dag daarop een razzia, waarbij 661 mannen uit het dorp zijn weggevoerd. Na de oorlog keerden slechts 49 van hen terug.

De bewoonster van de hoeve lijkt volgens de Puttense schrijver op een kluizenaar. „Ze leeft heel teruggetrokken en heeft nooit over dit verhaal willen praten. Toch is dit een heel belangrijk moment voor de geschiedenis van Putten. Als die aanslag niet was gepleegd, had de razzia nooit plaatsgevonden.”

De gesprekken met nabestaanden van slachtoffers van de razzia maakten veel indruk op Den Dikken. „Ik sprak met een kleinzoon van de familie Bakker. Zijn grootouders verloren zes zonen, twee schoonzonen en twee kleinzonen, onder wie zijn vader en zijn broer. Hij vertelde het verhaal op de plaats waar de razzia zich voltrok. Dat was heel emotioneel.”

Hoewel er al veel over het verleden van Putten is geschreven, denkt Den Dikken toch iets nieuws op de markt te kunnen brengen. „Dit is de persoonlijke kant van de geschiedenis. Er staan verhalen in over mensen die nog nooit zijn geïnterviewd. Een man vertelde me zelfs dat hij de nacht voor het verschijnen van de krant wakker had gelegen van de spanning. Toen bleek dat de aflevering over hem juist een week was doorgeschoven.”

Wanneer verschijnt het volgende boek van Den Dikken? „Een flauwe vraag”, lacht de auteur. „Ik ben nu nog druk bezig met de uitgave van dit boek. In ieder geval ga ik door met het schrijven over de geschiedenis van Putten. Verhalen uit het verleden verrijken me. Soms vraagt dit veel energie en onderzoek, want mensen moeten wel iets meer te vertellen hebben dan over een mooie koe of een ziek kalf.”

De Puttense auteur hoopt dat zijn boek samenbindend zal werken. „Ik kijk bewust over kerkgrenzen heen. In het boek komt een pastoor voor, maar ook een kerkenraadslid van de hersteld hervormde gemeente. Ik wens dat meer mensen dat doen. Op die manier laat ik iets blijvends achter voor de Puttenaren.”

”Swienters op de heerd, soemers in ’t bakhuus” wordt vanavond uitgereikt aan burgemeester B. J. van Putten van de gemeente Putten. Daarna is het boek voor 19,50 euro verkrijgbaar via www.bduboeken.nl en bij boekhandel ABC in Putten.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer