„Tegenwoordig zijn steeds minder mensen bij CAO’s betrokken”, zegt hij vandaag in een interview met Het Financieele Dagblad. „Steeds vaker worden CAO’s neutraal voorgelegd aan een klein clubje kaderleden, die soms ook niet verder kijken dan hun neus lang is.”

Schraven oppert dat het in de toekomst heel goed mogelijk is dat de werkgevers afspraken maken met de ondernemingsraad. Ook kunnen ze rechtstreeks onderhandelen met individuele werknemers of de overheid.

Voordeel is volgens Schraven dat werknemers meer bereid zijn tot loonmatiging dan de vakbonden. „Ik denk dat de ondernemer zo veel geld kan verdienen. De werknemers zelf begrijpen namelijk best hoe een onderneming ervoor staat.”

De werkgeversvoorman meent dat de vakbonden te weinig hebben meegewerkt aan het matigen van de lonen. „Als de vakbeweging niet meewerkt, dan proberen we rechtstreeks met de overheid zaken te doen. Het risico dat we dan de vakbeweging achter ons moeten laten, is reëel.”

De FNV zegt in een reactie de uitlatingen van Schraven heel merkwaardig te vinden. „Hij wil kennelijk een beetje stoer doen nu er een nieuw, rechts kabinet is”, aldus een FNV-woordvoerster.

Volgens haar is aan de representativiteit van de bonden de laatste tijd niets veranderd; de bond heeft geen plots ledenverlies geleden, benadrukt de woordvoerster. „Dat de bonden onvoldoende meewerken aan loonmatiging is volstrekt flauwekul. Feitelijk betalen de werkgevers vaak meer dan de CAO-lonen”, aldus de FNV-woordvoerster, die eraan toevoegt dat de loonstijging tegenwoordig bijna wordt overtroffen door de inflatie.

De CNV vindt dat VNO-NCW-voorzitter Schraven zich heel erg buiten de werkelijkheid stelt. „Onbegrijpelijk”, vindt CAO-coördinator R. van Splunder. Hij wijst op de wilde staking van grondtechnici van KLM anderhalve week geleden. „Daar hebben de vakbonden de verantwoordelijkheid opgepakt om het overleg aan te gaan.” CAO-specialist Baggerman van de vakorganisatie RMU was maandagochtend wegens vakantie niet bereikbaar voor commentaar.

Van Splunder vindt dat Schraven in het interview onterecht de indruk wekt dat de vakbeweging voortdurend successen binnenhaalde. „Schraven wil dat we nu naar zijn pijpen gaan dansen. Maar dat vertikken we.”

De organisatie van middelgrote en kleine bedrijven (MKB-Nederland) reageert afstandelijk en met enige verbazing op het idee van VNO-NCW. „Uiteraard zijn vakbonden onze tegenpolen, maar ik heb nu niet de neiging om vakbonden strenger aan te pakken”, aldus voorzitter H. de Boer vanaf zijn vakantieadres.

„Ik vraag me af of de timing gelukkig is. De afgelopen vier jaren waren er voldoende momenten dat VNO-NCW me had kunnen bijvallen. Bijvoorbeeld toen ik pleitte voor 0 procent loonsverhoging of het buiten de WAO houden van psychische gevallen.”

MKB-Nederland zegt de vakbonden kritisch, opbouwend en met argumenten te zullen blijven benaderen.