Paul Scheffer: Krenking islam onvermijdelijk
NIJMEGEN - „Krenking is voor een deel onvermijdelijk in het multiculturele debat. In een open samenleving zullen er momenten ontstaan die krenkend zijn voor moslims.” Dat zei prof. drs. Paul Scheffer vrijdag tijdens een lezing aan de Radboud Universiteit (RU) te Nijmegen.
De bekende publicist sprak ter gelegenheid van de openingsbijeenkomst van de nieuwe website www.interreligieuze-werkplaats.nl. De site, die sinds maart online is, wordt beheerd door de stichting Interreligieuze Dialoog te Nijmegen.Prof. drs. Paul Scheffer gooide in het jaar 2000 de knuppel in het hoenderhok met een paginagroot essay in NRC Handelsblad, dat als titel had: ”Het multiculturele drama”. Hierin schreef hij dat het beleid van ruime toelating en beperkte integratie de ongelijkheid vergroot en bijdraagt aan een gevoel van vervreemding in de samenleving. „De tolerantie kreunt onder de last van achterstallig onderhoud. Het multiculturele drama dat zich voltrekt is dan ook de grootste bedreiging van de maatschappelijke vrede”, zo vond hij.
Zijn bijdrage, die werd gepubliceerd vóór de moorden op Pim Fortuyn en Theo van Gogh, heeft in Nederland veel losgemaakt.
Vrijdag was de auteur niet zo pessimistisch over de integratie van moslims. „Misschien heeft de polemiek ervoor gezorgd dat niemand zich Nederland zonder moslims kan voorstellen”, zei hij.
Scheffer, hoogleraar aan de Universiteit van Amsterdam (UvA), stelde dat het multiculturele conflict van nu een normaal onderdeel is in de geschiedenis van de integratie. Hij verwees naar de Verenigde Staten, waar zich ook harde botsingen tussen de verschillende culturen hebben voorgedaan. Scheffer is niet voor een terugtrekkende beweging. „De krenking is voor een deel onvermijdelijk. In een open samenleving zullen momenten ontstaan die krenkend zijn voor moslims. Elke terugtrekkende beweging lokt weer een andere botsing uit”, zei hij, verwijzend naar de Deense cartoonrellen en latere krenkingen van moslims.
De publicist meent dat degenen die godsdienstvrijheid opeisen deze ook binnen de eigen gemeenschap moeten bieden. Hij vraagt binnen de moslimgemeenschap ruimte om af te mogen wijken, al ziet hij dat nog niet direct gebeuren. Moslims mogen niet om deze kwestie heenlopen, aldus Scheffer.
De publicist Paul Scheffer vindt verder dat de godsdienstvrijheid is gebaseerd op rechten en plichten. Het recht is genoeg bekend, de plicht is om op te komen tegen degenen die de godsdienstvrijheid minachten.
Hij gaf als voorbeeld een aantal moslims in Amsterdam, die zich haatdragend uitlieten over burgemeester Cohen, vanwege zijn joodse identiteit. „Dialoog die zich niet baseert op gedeelde principes, is een schijnvertoning”, aldus Scheffer.
Volgens Scheffer betekent de scheiding van kerk en staat niet dat de overheid negatief tegenover de kerken staat. Integendeel, de overheid garandeert het religieuze leven en schept voorwaarden voor bijvoorbeeld de bouw van moskeeën. „De migratie dwingt Nederland om trouw te zijn aan het beginsel van de open samenleving. In die open samenleving horen moskeeën thuis. Tegenwoordig spreekt men over een joods christelijke traditie. Misschien spreekt men later wel van een christelijk islamitische traditie.”
Rabbijn Tzvi Marx, directeur van de Folkertsma Stichting voor Talmudica en docent aan de RU, zei gisteren tijdens de bijeenkomst in Nijmegen dat christenen en moslims veel van joden kunnen leren, omdat joden gewend zijn met kritiek op hun godsdienst om te gaan.
Drs. Mohamed Ajouaou, beleidsmedewerker bij het ministerie van Justitie en moslim vond dat je in een gesprek met moslims gerust duidelijk kunt maken dat hun woorden niet tolerant overkomen. Volgens hem staat de maatschappij pas aan het begin bij het vinden van een antwoord voor de multiculturele samenleving.