Een andere achtertuin
Vandaag, 12 oktober, herdenken de Verenigde Staten, Spanje, Italië en verschillende landen in Latijns-Amerika dat Columbus in 1492 voet aan wal zette in een voor Europa nieuwe wereld. Reden om naar Latijns-Amerika te kijken, dat het einde ziet naderen van een verkiezingsgolf die het politieke landschap behoorlijk links kleurt.
Eind deze maand mag Brazilië bijvoorbeeld nog een keer naar de stembus voor het kiezen van een president. Of de linkse Lula da Silva het wint van de ”links herstichte” Geraldo Alckmin moet worden afgewacht.Iets noordelijker op het continent worden zondag verkiezingen gehouden. In Ecuador staat de in de VS opgeleide econoom Rafael Correa aan het hoofd van de linkse groepering Landelijk Bondgenootschap. Volgens de laatste peilingen is hij bij de verkiezingen van zondag goed voor 30 tot 37 procent van de stemmen.
Begin november gaat ook het Midden-Amerikaanse Nicaragua naar de stembus. Daar streeft een voormalige aartsvijand van de Verenigde Staten naar een nieuw presidentschap: Daniel Ortega van het Sandinistische Nationale Bevrijdingsfront, president van Nicaragua van 1985 tot 1990.
Zowel Correa als Ortega is geestverwant van het luidruchtige Venezolaanse staatshoofd Hugo Chavez, die in december voor een herverkiezing staat. Correa en Ortega moeten beiden niet veel hebben van de Verenigde Staten - ze vinden dat het land van kameraad Bush zich niet mag bemoeien met binnenlandse aangelegenheden op het zuidelijk halfrond.
Correa belooft dat hij „vriendschappelijke banden” met de regering-Bush zal onderhouden, maar hij is zeker niet van plan zich onderdanig op te stellen. Net als de Boliviaanse president Evo Morales -sinds begin dit jaar aan de macht- geniet Correa veel steun onder de armen. Waar Morales de aandacht trok door overal in een trui te verschijnen, daar doet Correa tijdens toespraken zijn broekriem af en zegt, terwijl hij met zijn riem zwaait, dat de oude politieke elite ervan langs zal krijgen.
Met Ortega’s sandinisten is iets merkwaardigs aan de hand. Zij hebben een alliantie gevormd met hun oude politieke kwelgeesten, en de vraag is of dat 5 november niet averechts zal uitpakken. Bondgenoot van de sandinisten is nota bene de uiterst rechtse Liberale Nationalistische Partij (PLN), opgericht door voormalig dictator Anastasio Somoza! Ortega kan met dit monsterverbond uiteraard stemmen verliezen van veel mensen die tijdens de dictatuur van de Somoza’s (1937-1979) leden onder verschrikkelijke mensenrechtenschendingen. Maar misschien is het beter er rekening mee te houden dat de meeste kiezers in Latijns-Amerika relatief jong zijn en zich niet ten volle realiseren wat burgeroorlogen van pakweg dertig jaar geleden hebben aangericht.
Opvallend is dat Chavez de rol van de VS heeft overgenomen als het gaat om bemoeienis met Zuid-Amerika. Chavez roert in elk Zuid-Amerikaans potje. Zoals hij onlangs de verkiezingen in Peru probeerde te beïnvloeden, zo doet hij dat eveneens in Nicaragua. Daarom heeft hij alvast kunstmest en brandstof gestuurd naar straatarme Nicaraguaanse dorpen waar vriendjes van Ortega de dienst uitmaken.
Vanwege de verkiezingskoorts vergeten de Latino’s ondertussen nauwkeurig te letten op grote broer Noord-Amerika, die zich, druk met de rest van de wereld, juist afgrendelt van de oude ’achtertuin’ waarin hij vroeger zo graag en intens aan het wieden was.
Het Amerikaanse Congres heeft op de laatste dag van september ingestemd met de bouw van een muur, om illegale immigratie vanuit Mexico een halt toe te roepen. De muur zal ongeveer een derde van de grens met Mexico beslaan - 1200 van de 3200 kilometer.
Daarmee lijkt de gemakkelijk toegankelijke achtertuin voor Washington een opdringerige volkstuin geworden, die je maar liever op een afstand houdt.
