Dat liet de makelaarsvereniging NVM vrijdag weten in een toelichting op cijfers over de woningmarkt in het afgelopen derde kwartaal.Aanleiding voor de uitspraken van de NVM zijn de naderende verkiezingen. „In het licht daarvan maken we ons hierover zorgen”, zei waarnemend voorzitter Wim van Kampen. Volgens de NVM zou een beperking van de hypotheekrenteaftrek kunnen leiden tot een grote waardedaling van huizen. De NVM vreest dat de schulden hetzelfde blijven, terwijl het onderpand daalt.

„Dan kan het zo zijn dat de bank een briefje stuurt om eens te praten over extra aflossing. Mensen worden daar dus de dupe van”, zei Van Kampen. „Vooral mensen die erover denken een huis te kopen, stellen zo’n beslissing uit. Dat leidt onherroepelijk tot een stagnatie in koop- en verkoopgedrag”, voegde hij toe.

De NVM hekelde een onlangs verschenen rapport van het Centraal Planbureau (CPB). De makelaarsvereniging vindt dat daarin helemaal niet beschreven staat hoe banken zullen handelen als het onderpand onder de leningsom uitkomt.

De NVM heeft ook moeite met enkele berekeningen van het CPB. Terwijl dit instituut rekening houdt met een waardedaling van huizen met maximaal 14 procent, zou deze daling volgens de NVM bij een volledige afschaffing van de renteaftrek wel meer dan 30 procent kunnen zijn. „Dan wordt het kleedje compleet weggetrokken. Dat zou desastreus zijn”, aldus Van Kampen. De totale waarde van alle woningen in Nederland bedraagt zo’n 1164 miljard euro, zo heeft het CPB berekend.

In het kwartaalrapport richt de NVM ook haar pijlen op een plan van voormalig minister van VROM Dekker om starters sneller aan een woning te helpen. Het ministerie wil volgend jaar een startersfonds van 40 miljoen euro instellen. „Dit lost het fundamentele probleem niet op”, aldus de NVM.

Volgens de makelaarsvereniging voldoet een groot deel van de woningen niet aan de kwaliteitseisen die de starter aan een woning stelt. „Het bedrag zou daarom gebruikt moeten worden voor binnenstedelijke vernieuwing. Op die manier wordt een aanvaardbaar woonklimaat voor starters gecreëerd”, aldus Van Kampen.

De woningmarkt kende in het afgelopen kwartaal een „rustiger zomerkwartaal.” De prijs van een gemiddelde woning bedroeg in het afgelopen kwartaal 241.000 euro, een stijging van 0,8 procent ten opzichte van het tweede kwartaal van dit jaar. In het tweede kwartaal steeg de gemiddelde huizenprijs nog met 1,7 procent.

Het aantal verkochte woningen is in de maanden juli tot en met september 10 procent lager uitgekomen dan in de voorgaande driemaandelijkse periode. Dit heeft deels te maken met het vakantieseizoen. Vergeleken met het derde kwartaal vorig jaar lag de verkoop in de afgelopen drie maanden 8 procent lager. In het tweede kwartaal was er nog sprake van een verkooptoename van 7 procent op jaarbasis.

De NVM noemde het opvallend dat de prijs van dure woningen veel sterker stijgt dan gemiddeld. Dat was in het tweede kwartaal ook al het geval. „Vooral dure twee-onder-een-kapwoningen stijgen met 2,1 procent beduidend meer in prijs dan de goedkope twee-onder-een-kapwoningen”, aldus de NVM.

De NVM constateert dat Vinex-woningen vanaf 2000 steeds vaker door de eerste eigenaren te koop worden aangeboden. De woningen worden als aantrekkelijk beschouwd en gaan vlot van de hand, aldus de vereniging. De huizen staan meestal kort te koop en de prijs per vierkante meter ligt doorgaans hoger dan gemiddeld. De NVM reageert hiermee op critici die vinden dat de kwaliteit van Vinex-wijken tekortschiet.