Om die reden ziet minister Zalm (Financiën) het initiatief van PvdA en ChristenUnie niet zitten, bleek donderdag bij de financiële beschouwingen in de Tweede Kamer, het debat over de financiële kabinetsplannen voor volgend jaar.De komst van gratis schoolboeken staat in de verkiezingsprogramma’s van CDA en PvdA en de ChristenUnie pleit er al langer voor. Het plan kost ongeveer 200 miljoen euro.

Omdat dat geld ontbreekt, willen PvdA, ChristenUnie, GroenLinks, SP en SGP eenmalig een bedrag van 28 miljoen uit het Fonds Economische Structuurversterking (FES) halen om volgend jaar een eerste stap te zetten, bijvoorbeeld alleen voor brugklassers. D66 en LPF vinden het idee sympathiek, maar twijfelen over de financiële dekking. Die is voor het CDA zelfs reden tegen te stemmen. Het voorstel kan desondanks wellicht rekenen op de steun van een zeer kleine meerderheid van de Kamer. Het parlement stemt er volgende week over.

Zalm vindt dat een dergelijk voorstel niet kan worden betaald met een eenmalige greep uit het FES–fonds. Verder acht hij het verstandiger en zorgvuldiger er tijdens de komende kabinetsformatie een besluit over te nemen. Ook op die manier moet het mogelijk zijn bij het nieuwe schooljaar gratis boeken te hebben, aldus Zalm.

Het voorstel van de schoolboeken was een van de weinige resultaten van het tweedaagse debat. Ook werd duidelijk dat ondernemers die na hun 65e willen doorwerken hun zelfstandigenaftrek kunnen behouden. Nu is dat nog niet het geval. Hiervoor wordt een bedrag van 25 miljoen euro gebruikt dat het kabinet had gereserveerd voor verhoging van de zelfstandigenaftrek voor ondernemers onder de 65.

Ook trekt de Kamer, tegen de zin van Zalm in, een paar ton uit voor hulp aan ouderen bij het invullen van formulieren voor de overheid. De subsidie voor deze hulp zou tijdelijk zijn maar de Kamer wil de ouderen ook de komende twee jaar tegemoet komen.

Verder stonden de financiële beschouwingen vooral in het teken van een nieuwe botsing tussen coalitie en oppositie over de stand van de Nederlandse economie en de vraag in hoeverre dat op het conto van het kabinetsbeleid te schrijven is. Zalm ontkende dat de economie de afgelopen jaren „kapot bezuinigd” is, zoals de linkse oppositie hem voor de voeten wierp. Zowel in 2004 als 2005 was de groei in ons land hoger dan in de andere landen die de euro hebben ingevoerd, aldus Zalm. In 2006 en 2007 loopt Nederland volgens de cijfers duidelijk voorop.

Na afloop constateerde Zalm fijntjes dat hij het niet moeilijk had gehad tijdens de financiële beschouwingen en waarschijnlijk nog niet eerder zo weinig geld had moeten uitgeven. Sterker nog, zo benadrukte hij, de Kamer is ook van de 300 miljoen euro afgebleven die het kabinet heeft gereserveerd voor slechte tijden.