Hij wil in plaats daarvan een hogere vaste wegenbelasting en een heffing voor minder schone auto’s. Dat systeem moet juist niet het bezit, maar het gebruik van een auto meer belasten.

Bolkestein stelt voor om de inschrijvingsbelasting, die in Denemarken zelfs 180 procent bedraagt, binnen tien tot vijftien jaar geheel af te schaffen. Daardoor ontstaat volgens hem meer helderheid op de Europese markt voor nieuwe auto’s.

De Europese Commissie verordonneerde vorige week een nieuw, meer concurrentiegevoelig systeem voor autodistributie. Bolkestein vreest dat de consument daar echter niet echt van kan profiteren zolang er grote belastingverschillen blijven bestaan tussen de lidstaten.

De Nederlandse eurocommissaris kon vrijdag binnen de Europese Commissie, het dagelijks bestuur van de EU, nog geen meerderheid vinden voor dit voorstel. De Britse commissarissen Kinnock en Patten lagen dwars, uit weerwraak over het feit dat Bolkestein woensdag wel een meerderheid wist te winnen voor een standaard belastingniveau voor vrachtwagendiesel in heel de EU.

Deze zal met 350 euro per 1000 liter ongeveer even hoog zijn als het Nederlandse niveau. In Groot-Brittannië is deze accijns twee keer zo hoog. De ’overwinning’ van woensdag in de Commissie benadeelt de Britse regering daarmee enorm.

Door de Britse weigering van vrijdag zal de Europese Commissie zich waarschijnlijk dit najaar opnieuw over de plannen moeten buigen. De regeringen van de vijftien lidstaten en het Europees Parlement moeten zich daarna nog eens uitspreken over de belastingvoorstellen van Bolkestein.

Daarna volgt stemming tijdens overleg van de lidstaten, die hier unaniem mee akkoord moeten gaan. Daardoor zal het zeker de nodige tijd duren voordat Europa daadwerkelijk iets doet aan harmonisatie van dit soort belastingen.

De ANWB reageerde erg genuanceerd op het BPM-voorstel. De automobilistenorganisatie vreest dat het wegvallen van de BPM van 43 procent wordt gecompenseerd door een veel hogere vaste, jaarlijkse wegenbelasting. Ook zouden dealers de consumentenprijzen wel eens sterk kunnen opvoeren als de BPM wegvalt. „De consument zou daardoor twee keer terugbetalen”, aldus een ANWB-woordvoerder. „Dat zien we niet zitten.”

De ANWB vindt het beter om de regelmatige autogebruiker meer te laten betalen via een hogere brandstofaccijns dan de chauffeur die weinig rijdt. „Laat de veelrijders dan maar meer belasting betalen aan de pomp.”

De autobrancheorganisatie Bovag is verheugd over het voorstel van Bolkestein, omdat het Nederlandse auto’s goedkoper maakt en administratieve rompslomp vermindert. Bovag pleit wel voor het geleidelijk afschaffen van de BPM in acht tot tien jaar. Als de BPM te abrupt wordt afgebouwd zijn auto’s van particulieren en autobedrijven van de ene op de andere dag 7,5 miljard euro minder waard.