”Reisleider worden? Het is geen baan, maar wel een vak apart”. Met een flitsende folder probeert Beter-uit Reizen mensen te werven voor deze functie. Daarin maakt het er geen geheim van dat reisleiders de visitekaartjes van de christelijke reisorganisatie vormen. „Onze deelnemers weten het: Beter-uit Reizen heeft een herkenbare, christelijke identiteit. Je voelt je thuis, ook al ben je vaak duizenden kilometers van huis. En dan hebben we het niet alleen over de zondagse samenkomsten of over de dagsluitingen.”Vooral om dat laatste is de reisorganisatie voortdurend op zoek naar gemotiveerde protestants-christelijke reisleiders, zegt mr. Lia Overkleeft, hoofd reisleiding van Beter-uit Reizen. „Zo verwachten we van onze reisleiders niet alleen dat ze sociaal bewogen en stressbestendig zijn, maar ook dat ze goede communicatieve vaardigheden hebben en ervaren zijn in het houden van dagsluitingen.”

Over een van de negen functie-eisen zal de Commissie Gelijke Behandeling zich dinsdag buigen. Beter-uit Reizen verwacht van de reisleiders vooral dat ze positief christelijk zijn en meeleven met hun kerk of gemeente. Deze voorwaarde vormt een struikelblok voor de Grieks-orthodoxe student theologie.

„Wij zoeken altijd reisleiders die aansluiten bij de leefwereld van onze achterban. Zo’n 98 procent van onze deelnemers is van reformatorischen of evangelischen huize”, rekent Overkleeft voor. „In de sollicitatiegesprekken ga ik ook altijd in op de vraag naar iemands persoonlijke relatie met God en of hij dat duidelijk kan uitleggen.”

Kerkelijke kaart
Volgens directeur Jan van den Bosch van Beter-uit Reizen moet een reisleider goed inzicht hebben in de kerkelijke kaart van Nederland. „Van Maasbach tot Moerkerken. Niet dat onze deelnemers tijdens de vakanties alleen maar over de kerk of het geloof spreken, maar een reisleider moet toch bepaalde gesprekken kunnen sturen. Dat gaat niet als er iemand voor de groep staat die nauwelijks weet wat een psalm is.”

Zowel Overkleeft als Van den Bosch is niet geheel onbekend met het Grieks-orthodoxe geloof. „Ik heb vrienden in Griekenland die daar naar de kerk gaan. Niet alleen de vormen zijn anders, maar Grieks-orthodoxe mensen hebben ook een andere beleving van het geloof”, stelt Overkleeft vast.

Zou het denkbaar zijn dat een Grieks-orthodoxe reisleider de avondsluitingen aan een deelnemer overlaat? Het hoofd reisleiding schudt haar hoofd. „Dat is de vaste taak van een reisleider. Deelnemers zijn met vakantie. Die moet je niet gaan opzadelen met allerlei taken. Bovendien lopen we het gevaar dat een vakantieganger zich meent te kunnen uitleven in zijn vermeende singuliere gaven.”

Zondag
De christelijke identiteit staat duidelijk op papier bij de reisorganisatie. Van den Bosch: „Op zondag bezoeken we een kerk, of de reisleider organiseert een samenkomst. Daarnaast reizen we niet op zondag en houden we bij voorkeur ’s avonds een dagsluiting of een moment van bezinning.”

Als deelnemer is iedereen welkom, zegt de directeur van de grootste christelijke reisorganisatie in Nederland. „Voor reisleiders geldt een ander verhaal. Een atheïst zou zich gezien de daginvulling bij ons als een konijn in een kippenhok voelen.”

Juist in het jubileumjaar -Beter-uit Reizen bestaat 25 jaar- moet de organisatie zich voor de Commissie Gelijke Behandeling verantwoorden voor haar beleid. Overkleeft is er niet blij mee. „Er wordt gemorreld aan de fundamenten. Vrijheid van godsdienst is een groot goed. Dat neemt niet weg dat ook onze organisatie moet kunnen staan voor haar principes.”

Cruciale rol
„Reisleiders spelen een cruciale rol bij christelijke reisorganisaties”, erkent directeur P. Schalk van de Reformatorisch Maatschappelijke Unie (RMU). „Reisleiders leiden de deelnemers niet alleen van het ene plekje naar het andere, maar moeten daar ook een goed verhaal bij weten te vertellen”, stelt Schalk. „Mensen gaan met Beter-uit Reizen niet alleen naar Bali omdat ze Bali zo leuk vinden, maar vooral omdat ze die reis in een bepaalde sfeer en vanuit een zekere identiteit willen maken. Mensen kiezen bewust voor het christelijke karakter als uitgangspunt voor zo’n reis. Daarin speelt de reisleider een beslissende rol.”

Schalk kan zich dan ook niet voorstellen dat de Commissie Gelijke Behandeling Beter-uit Reizen in het ongelijk zal stellen. „Deelnemers van een christelijke reisorganisatie mogen verwachten dat de reis waar zij voor betalen een christelijke context heeft.”

De RMU-directeur verwijst naar artikel 5, lid 2 van de Algemene wet gelijke behandeling. „Daarin staat duidelijk dat een instelling op godsdienstige of levensbeschouwelijke grondslag eisen mag stellen die gelet op het doel van de instelling nodig zijn voor de vervulling van een functie. De identiteit ligt bij een christelijke reisorganisatie in het verlengde van de reizen die ze aanbiedt.”

Desondanks is Schalk van mening dat de gereformeerde gezindte deze zaak niet achteloos aan zich voorbij mag laten gaan. „Het doorgeschoten gelijkheidsdenken probeert op allerlei fronten in onze organisaties in te breken.”

Schalk ziet in de kwestie een uitdaging voor christelijke organisaties om een helder profiel neer te zetten en daar consequent mee om te gaan. „We waren bij de invoering van de Algemene wet gelijke behandeling terecht bang dat de vrijheden van christenen werden ingeperkt. Maar deze wet biedt ook mogelijkheden om ons publiekelijk te verantwoorden waar we voor staan.”