Bijna elke woning in Nederland heeft een aardgasaansluiting. Aansluiting op een warmtenet is voor ons iets geks. Dat is in de Scandinavische en Duitstalige landen anders. Vooral in Denemarken en Zweden is stadsverwarming normaal, zelfs in kleine dorpen. Er zitten dan ook grote voordelen aan. Warmte van afvalverbranders, industrie, waterzuiveringen en biocentrales gaat op die manier niet verloren, maar wordt in woningen, ziekenhuizen en kantoren nuttig gebruikt.Door het stellen van eisen aan de energieprestatie van nieuwe woonwijken stimuleren ambitieuze gemeentes in Nederland deze ontwikkeling nu ook. Verschillende innovatieve projecten zijn inmiddels al gestart. Voorbeelden zijn de wijk Hoogveld in Sittard, waar 1100 woningen groene warmte krijgen van een minicentrale die het plantsoenafval als brandstof gebruikt, en de wijk Zuidbroek in Apeldoorn, waar 2500 woningen straks warmte krijgen van de biogasinstallatie van de rioolwaterzuivering.

In Rotterdam en Amsterdam worden tienduizenden woningen aangesloten op een warmteleiding waar afvalverbranders en een raffinaderij hun overtollige warmte in lozen. In dit gebied wordt ook onderzoek gedaan naar het gebruik van aardwarmte en seizoenopslag van warmte in de bodem.

Deze ontwikkeling is uitstekend voor het milieu. Er is minder luchtvervuiling en er wordt minder warm koelwater geloosd. Ze levert ook veel werkgelegenheid op. De aanleg van warmteleidingen kost meer tijd dan de aanleg van een gasleiding. Samen met TNO en ECN ontwikkelen Nederlandse bedrijven voorgeïsoleerde kunststof leidingen, afleversets en opslagsystemen voor warmte.

Gedupeerd
Door het stopzetten van de steun voor duurzame energie door het kabinet is de ontwikkeling van dit soort projecten al ernstig gedupeerd. De motie van de SGP om deze zogeheten MEP-regeling in stand te houden heeft geleid tot wat beweging bij Economische Zaken, maar nog niet voldoende. Alsof het al niet erg genoeg is, komt het CDA nu met de genadeslag. De Kamerleden Hessels en Ten Hoopen hebben een warmtewet ontwikkeld en willen die na jaren stilte nu snel door de Kamer loodsen. De warmtewet heeft als doel de consument te beschermen tegen onredelijke warmtetarieven. Maar helaas dreigt men nu met het badwater ook het kind weg te gooien.

In hun derde nota van wijziging beperken de initiatiefnemers ook de maximale aansluittarieven. Daarbij is men uitgegaan van oude stadsverwarmingsnetten en beperkt men de aansluiting tot enkele meters leiding. Dat is niet voldoende om nieuwe wijken van een groen warmtenet te voorzien. Het houdt ook geen rekening met de besparingen die een warmtenet met zich meebrengt: geen aardgasaansluiting, geen hr-ketel en geen schoorsteen.

De woonwijken die nu worden ontwikkeld, hebben nog lang nadat onze Groninger gasbel is uitgeput, warmte nodig. Het zou kortzichtig zijn om de ontwikkeling van groene warmtenetten nu te ontmoedigen.

De auteur is eindredacteur van de website energieprojecten.nl. Voor het Christelijk Ecologisch Netwerk (CEN) schrijft hij artikelen over energievraagstukken.