De brand in het cellencomplex op Schiphol–Oost kostte eind oktober vorig jaar aan elf mensen het leven. De slachtoffers zaten in vreemdelingenbewaring in afwachting van hun uitzetting. In het recent uitgelekte conceptrapport stond al dat er minder doden zouden zijn gevallen als de overheidsdiensten zich aan de regels hadden gehouden.De onderzoeksraad, onder leiding van prof. mr. Pieter van Vollenhoven, heeft elf maanden nodig gehad om de brand te onderzoeken. Het kabinet heeft in een eveneens uitgelekte reactie op de conceptversie van het rapport geprobeerd de kritiek op enkele punten te weerleggen.

Als de raad desondanks de harde conclusies handhaaft, komt de positie van de ministers Donner (Justitie, CDA) en Dekker (VROM, VVD) in het geding. In politiek Den Haag wordt er rekening mee gehouden dat een van hen uiteindelijk aftreedt of dat ze beiden vertrekken. Ook minister Verdonk (Vreemdelingenzaken, VVD) en burgemeester Hertog (VVD) van Haarlemmermeer zullen de nodige kritiek te verduren krijgen.