De Vlaamse sociaaldemocraat volgt Nederland op de voet. Afgelopen zaterdag zei hij in de Volkskrant dat hij zich zorgen maakt over de verruwing van Nederland. „Wat mij wel uitermate stoort en waar Nederland echt ontspoort, is dat waanzinnige idee dat opgang maakt over het recht de andere mens te mogen kwetsen.” In het interview spreekt Stevaert zijn afkeer uit over de „geïnstitutionaliseerde ruwheid.” Hij noemt het de grootste kwaal die Nederland teistert.Het verwijt vanuit het zuiden is een opvallend geluid. Zeker in een tijd waarin politici hun messen slijpen en opinieleiders hun pennen in gal dopen, en in een land waarin de vrijheid van meningsuiting is gedeformeerd tot het recht op kwetsen en schelden. De vertoning van Madonna, zondag en maandag in de Amsterdamse ArenA, is het jongste wapenfeit van deze kruistocht tegen de moraal.

Nederland zal deze intolerantie duur komen te staan, betoogt Stevaert. De onderlinge onverdraagzaamheid zal internationale bedrijven afschrikken zich in Nederland te vestigen. Met andere woorden: de principiële keus dat kwetsen moet kunnen, gaat harde euro’s kosten.

Het pleidooi van Stevaert voor meer onderling respect is ook van belang omdat hij een van de auteurs is van het verkiezingsprogramma dat de PvdA gisteren presenteerde. Nu is de PvdA op het punt van de vrijheid van meningsuiting altijd wat ambivalent geweest.

Mede met het oog op allochtonen in de achterban hebben de socialisten nooit zo enthousiast meegejuicht in het koor van beroepskwetsers als Van Gogh en Holman. De partij schaarde zich twee jaar geleden nog achter CDA, ChristenUnie en SGP bij een discussie over smalende godslastering. Anderzijds kozen ze in de cartoonkwestie juist voor de in hun ogen absolute vrijheid van meningsuiting.

Dat het vanouds tolerante Nederland nu ook in het buitenland over de tong gaat op het punt van onverdraagzaamheid, is een veeg teken. Een paar maanden geleden gebeurde dat ook rond het vertrek van Hirsi Ali, die overigens zelf niet uitblonk in fijngevoeligheid.

Politici moeten hun winst doen met de voorspelling dat Nederland vroeg of laat letterlijk de tol zal betalen voor het onfatsoen. Zij moeten de verkiezingscampagne niet laten verslappen tot kretologie of populistische rijmpjes als: ”Met Bos bent u de klos”. De degens van het politieke debat moeten argumenten zijn in plaats van oneliners.

De les van Stevaert geldt niet alleen de politiek. Onderling respect is een algemene waarde, die rechtstreeks uit de Tien Geboden valt af te leiden. Het gebrek daaraan is een symptoom van de morele crisis waarin Nederland verkeert. De prijs die dit vraagt, laat zich zelfs niet in euro’s uitdrukken.