Park: Hyde ParkOppervlakte: 125 hectare

LONDEN - Alleen al de diversiteit aan bezoekers maakt Hyde Park uniek. Welk ander stadspark wordt geregeld betreden door zowel muziekliefhebbers, politieke rebellen als het koninklijk huis? Ook het gewone publiek heeft Hyde Park lief. Al bijna vier eeuwen functioneert het park namelijk als hét toevluchtsoord voor Londenaren die even willen ontsnappen aan de dagelijkse hectiek in de stad.

Met een oppervlakte van ruim 125 hectare is Hyde Park het grootste van de acht Royal Parks: parken die eigendom zijn van de Britse koninklijke familie. In de volksmond staat Hyde Park ook wel bekend als een van de ”longen van Londen” (de andere ’long’ is Regent’s Park). Het park is eigenlijk één reusachtige openbare grasmat, die de kaart ten westen van de drukke winkelstraat Oxford Street volledig groen kleurt.

De beheerder van het park, The Royal Park (onderdeel van het ministerie van Cultuur, Media en Sport), prijst het aan als een locatie waar „je even vergeet dat je midden in Londen bent.” Deze beschrijving vat het gevoel van menig bezoeker goed samen. De groene oase heeft meer weg van landelijk gelegen natuurgebied dan van een stedelijke uitwaaizone. De rondkuierende bezoekers worden begeleid door een ensemble stadsmussen en eksters. Wie goed luistert, zal het gezoem horen van het drukke verkeer in de verte, maar meer niet.
Loofbomen

De grofweg 4000 loofbomen die het park telt zijn grotendeels aan de randen geplant. Dit versterkt het gevoel van beslotenheid. Vrij rechte, geasfalteerde wandelpaden doorsnijden het park. Zo is het geheel onderverdeeld in platte drie- en vierhoekige grasvelden waarop ’s zomers vaak allerlei balspellen worden gedaan.

Wie vanuit het hartje van het park naar de verte tuurt, ziet de -niet overal even fraaie- Londense skyline. Aan deze kant van de stad wordt hij gedomineerd door enkele grijze kantoorgebouwen en hijskranen.

Hoe anders was het een kleine 500 jaar geleden, toen het gebied eigendom was van de Westminster Abbey. In 1536 werd het opgekocht door koning Hendrik VIII. Deze monarch bezocht het park met name voor zijn uitbundige jachtpartijen. Zijn opvolger Charles I maakte het gebied in 1637 voor het publiek toegankelijk. In de eeuwen hierna heeft Hyde Park wereldwijde faam vergaard.

Wie er op een rustige zaterdagochtend rondslentert, heeft geen besef van de rijke historische geschiedenis van het park. Aan het einde van de 19e eeuw was hier bijvoorbeeld een ontmoeting van de Reform League, een invloedrijke groep electorale hervormers. Hun vrijdenkerij is nog altijd verzilverd in een hoek van het park, omgedoopt tot Speaker’s Corner. Dit is de enige plaats in het land is waar je volledig vrijuit mag spreken, zonder het risico aangeklaagd te worden.

Wereldtentoonstelling
Enige tijd hiervoor organiseerde koning Albert -echtgenoot van koningin Victoria- in het park de allereerste wereldtentoonstelling. Het stadspark werd zo meteen geassocieerd met de westerse technologische vooruitgang. En zo’n 150 jaar later zou het park in het teken komen te staan van de enorme armoede in Afrika, toen het, in de zomer van 2005, als hoofdpodium fungeerde van een serie benefietconcerten.

Er worden echter ook geregeld minder ’nieuwswaardige’ evenementen gehouden: van wandelmarathons en popconcerten tot massaprotesten. De medewerkers van de plantsoenendienst, die de grasvelden bijhouden, weten er alles van. Een van hen klaagt over het haast geheel platgetrapte gras om hem heen. „Het duurt nog zeker twee weken voordat het weer in goede staat is.” Hij is een groot liefhebber van het park. „Ik werk hier graag”, zegt hij glimlachend.

Zo zijn er ook vele anderen die hun dagelijkse kost in deze groene trekpleister verdienen. Hyde Park is namelijk flink gecommercialiseerd: er is een veelvoud aan cafés, restaurants en sportfaciliteiten. Het koninklijke natuurgebied kan ook worden gehuurd voor allerlei optredens, en zelfs busmaatschappijen kunnen er met speciale vergunningen doorheen stuiven.

Dit alles interesseert de buurtbewoners weinig. Ze zijn allang blij een park van deze omvang binnen loopafstand te hebben. De Londenaren komen hier vaak om te joggen, een fietstocht te maken of om op het gras te luieren. In de hete zomermaanden kunnen zij daarnaast kiezen voor een frisse duik in The Serpentine, het meer dat het park scheidt van het zuidelijk gelegen Kensington Gardens. En de Londenaren die niet in de buurt wonen? Die zien groen van jaloezie waarschijnlijk.

Dit is het vijfde deel in een serie over stadsparken